Geride bıraktığımız hafta piyasalar ABD başkanı Donald Trump'ın diğer ülkelere uygulamaya başladığı politikaların yarattığı endişeler, Çin’de ve ABD’de açıklanan önemli veriler ile yön buldu.
Asya borsaları geride bıraktığımız haftaya yatırımcılar ABD'nin gümrük vergilerinin devreye girip girmeyeceğini beklemesiyle temkinli yükselerek başladı. ABD'nin Kanada, Meksika ve Çin'e yönelik gümrük vergilerinin devreye girmesinin ardından yatırımcının küresel ticarette gerilimin tırmanmasıyla kayıplarla karşılaşan Asya borsaları Çin'de 5-11/03 tarihleri arasında yapılan yıllık Ulusal Halk Kongresi (NPC) başlarken geçen yıla kıyasla daha fazla ekonomiyi destekleyici adım atacağı açıklamalarından destek buldu. Ayrıca Yapay zekâ alanındaki ilerlemeler ve Başkan Xi’nin Alibaba’nın kurucusu Jack Ma gibi özel sektör girişimcileriyle yakınlaşması, Ulusal Halk Kongresi öncesinde borsada güçlü bir yükseliş yaşanmasını sağladı. Asya borsaları, ABD Başkanı Donald Trump'ın devreye alınan gümrük vergilerinden bazı otomotiv üreticilerini muaf tutmasının ardından ticaret konusundaki gerilimin azalabileceği beklentileri ve güçlü açıklanan Çin verileriyle kazanımlarını artırarak haftayı primli tamamladı.
Çin Caixin Üretim PMI verisi Şubat ayında 50.3 olan beklentilerin üzerinde 50.8 olarak açıklandı. Çin’de dış ticaret dengesi 142.35B seviyesinde beklenirken 170.52B olarak açıklandı. Çin ihracatı %5 olan beklentilerin altında %2.3 seviyesinde açıklanırken ithalat, %1 artması beklenirken %8.4 geriledi.
ABD endeksleri geride bıraktığımız hafta başında Trump'ın Kanada ve Meksika'ya yönelik gümrük vergilerinin devreye alınacağını ve Çin'e gümrük vergilerinin %20'ye çıkarılacağını açıklamasının ardından yatırımcıların riskten kaçınmasıyla kayıplarla başladı. Bu gerginlikler ile kayıplarla karşılaşan ABD endekslerini Beyaz Saray'dan Çarşamba günü yapılan açıklamada Trump'ın mevcut düzenlemelere uymaları koşuluyla bazı otomotiv üreticilerini gümrük vergilerinden muaf tutacağı ifade edilmesinin ardından gerilimin azalmasıyla keskin yükseldi. Trump Perşembe günü, hafta başında Kanada ve Meksika'dan ithal edilen ürünlere uyguladığı %25 gümrük vergilerini 2 Nisan'a kadar askıya aldı ve bu tarihte ABD'nin tüm ticari ortaklarına misilleme gümrük vergileri uygulama tehdidinde bulundu. Trump'ın ticaret politikasında yaptığı ani değişiklikler piyasaları sarsarken, zayıf ekonomik verilerle ABD endeksleri baskı altında kaldı. Fakat Cuma günü açıklanan tarım dışı istihdam verisinin beklentilerin altında kalmasıyla ABD borsaları destek bulsa da haftayı kayıplarla tamamladı.
Açıklanan veri akışlarında haftalık işsizlik başvuruları 221k açıklanarak beklentinin hafif altında açıklandı. ABD ticaret açığı, ithalat artışının ihracattaki daha küçük çaplı yükselişi gölgede bırakmasıyla Ocak ayında keskin bir şekilde arttı. İthalatlar %10 artarak 401,2 milyar dolara yükselirken, ihracatlar %1,2 artışla 269,8 milyar dolara çıktı. Bu durum, Aralık ayında 98,1 milyar dolar olan açığın %34 artarak 131,4 milyar dolara ulaşmasına neden oldu. ABD'de tarım dışı istihdam Şubat'ta 151,000 ile 160,000 olan beklentilerden az artarken, işsizlik oranı %4.1'e yükseldi.
Dolar endeksi, ABD'nin gümrük vergisi politikalarında yaptığı ani değişiklikler nedeniyle belirsizliğin ve ekonomik büyümeye ilişkin endişelerin artmasıyla haftayı %3.51 kayıpla 103.838 seviyesinden tamamladı. Euro dolar karşısında haftayı %4.40 primle $1.0832 seviyesinden tamamladı. Sterlin dolar paritesi ise haftayı %2.73 primle $1.2920 seviyesinden tamamladı.
Petrol fiyatları, petrol üretiminin artması beklenirken ABD'nin gümrük vergilerine ilişkin belirsizliğin, talep artışı konusunda endişelere yol açmasıyla %3.85 seviyesinde kayıpla 70.36 dolardan tamamladı.
3M LME bakır, geride bıraktığımız hafta $9327-$9739 aralığında seyretti. Bakır fiyatları ABD'nin Kanada, Meksika ve Çin'e yönelik gümrük vergilerinin devreye girmesiyle baskı altında kalarak $9327 seviyesine kadar geriledi. Fakat 3M LME bakır 5-11/03 tarihleri arasında yapılan olan Çin Kongresi'nin başlamasıyla yatırımcıların daha çok teşvik planı beklemesi ve zayıflayan doların desteğiyle 5 Kasım’dan beri en yüksek seviye olan $9739 seviyesine kadar yükseldi ve haftayı %2.57 primle $9602 seviyesinden tamamladı.
Yeni haftada Çin'de deflasyonist baskıların artması, ABD ekonomisi ve olası ticaret savaşı nedeniyle oluşan büyüme endişelerini kuvvetlendirirken, Çin borsaları kayıplarla karşılaştı.
Çin'de tüketici fiyatlarındaki durgunluk ve üretici fiyatlarındaki süregelen düşüş, Şubat ayında da devam etti. Buna göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), geçen yılın aynı dönemine göre %0.5 gerileyeceği beklentilerinin altında %0.7, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) %2.1 gerileyeceği beklentilerinin altında %2.2 geriledi.
Trump'ın hafta sonu Fox News ile gerçekleştirdiği söyleşide "geçiş dönemi" olarak nitelediği süreç hakkında konuşması ve gümrük vergilerinin resesyona yol açıp açmayacağı sorusunu yanıtlamamasının ardından ekonomide yavaşlama endişeleri kuvvetlendi. Trump'ın ek gümrük tarifeleri ve hükümetin işten çıkarma politikalarıyla ilgili endişeler nedeniyle küresel piyasalar dalgalanma yaşarken, Amerikan hisse senetleri Eylül 2022'den bu yana en kötü seansı yaşadı. Uygulanan agresif politikaların son gelen ekonomik verilerde başlayan zayıflama işaretleri ile birleşerek resesyon endişesini geri getirmesi ABD endekslerinde yaşanan satışın başlıca etkeni olarak görüldü. Nasdaq endeksi %4, S&P 500 endeksi %2.7 ve Dow Jones endeksi ise %2.08 seviyesinde kayıplarla haftanın ilk gününü tamamladı.
Dolar, geçen hafta Almanya'daki başlıca siyasi partilerin ekonomik reform konusunda uzlaşı sağlaması ve ABD Hazine tahvil getirilerindeki keskin düşüşün etkisiyle iki yılı aşkın sürenin en büyük haftalık kaybını vermişti. Yıl başından bu yana %4 değer yitiren doların başlıca para birimleri karşısındaki seyrini izleyen endeks dün günü %0.03 primle tamamlamasının ardından bugün 103.519 seviyesinden %0.44 kayıpla işlem görüyor. Euro dün dolar karşısında günü yatay tamamlamasının ardından bugün %0.69 primle $1.0907 seviyesinden işlem görüyor. Sterlin dün dolar karşısında günü %0.36 seviyesinde kayıpla tamamlamasının ardından bugün %0.40 primle $1.2926 seviyesinden işlem görüyor.
Petrol fiyatları, ABD'de resesyon endişelerinin kuvvetlenmesi, gümrük vergilerinin küresel ekonomik büyümeyi azaltacağı endişeleri ve OPEC+'ın arzı artıracağı beklentileriyle ikinci işlem gününde de geriledi.
3M LME bakır dün yatırımcıların ABD gümrük tarifeleri politikalarını çevreleyen belirsizlikleri değerlendirmesiyle %1.14 kayıpla $9493 seviyesinden tamamladı. Bakır fiyatları bugün dolardaki geri çekilmenin desteğiyle $9627 seviyesinden %1.41 primle işlem görüyor.
HABERLER
Çin'in Ocak ve Şubat aylarındaki işlenmemiş bakır ve bakır ürünleri ithalatı, Gümrük Genel İdaresi'nin yayınladığı verilere göre, bir önceki yıla göre %7,2 düşüşle 837.000 metrik tona geriledi.
Citi, yayınladığı bir notta, yatırımcıların tarifelere karşı temkinli seyretmesi nedeniyle bakır pozisyonlarını kapatmasıyla, ABD dışı bakır fiyatlarının bu yılın ikinci çeyreğinde metrik ton (mt) başına 8.500 dolara düşmesini beklediğini söyledi.
JP Morgan, rafine bakırdaki küresel açığın 2026 yılında 160.000 metrik tona çıkmasını bekliyor ve önümüzdeki yıl bakır fiyatlarının metrik ton başına ortalama 11.000 dolar civarında olacağını tahmin etmeye devam ediyor.
ANZ Bank'ın kıdemli emtia stratejisti Daniel Hynes, "Çin'in daha fazla teşvik önlemi alma ihtimaliyle temel metaller yükseldi" dedi.
Capital.com'un kıdemli finans piyasaları analisti Kyle Rodda, "Avrupa'nın savunma harcamalarına yönelik önlemler, aynı zamanda ABD dolarını zayıflatırken, metallerin büyüme görünümünü de artırıyor" dedi.
3ay vadeli LME bakır fiyatı ve LME bakır stoklarına ait grafik aşağıda sunulmuştur;
Hazırlayan: ER-BAKIR A.Ş. Ticari Grup Müdürlüğü, Hedging Şefliği
NOT: Bu çalışma; ER-BAKIR tarafından düzenli olarak izlenen kaynakların derlenmesi ve LME Brokerleri ile yapılan günlük piyasa değerlendirmeleri sonucunda hazırlanmış olup, sadece bir gösterge niteliği taşımaktadır. Bu çalışmada yer alan her türlü tablo ve grafikler, Er-bakır A.Ş. tarafından herhangi bir maddi menfaat temin edilmeksizin genel anlamda bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır. Söz konusu tablo ve grafikler, güvenilir olduğu düşünülen kaynaklardan derlenmekle birlikte; doğrulukları tarafımızca garanti edilmemekte olup belli bir getirinin sağlanmasına yönelik olarak verilmemektedir. Bu nedenle, bu çalışmada yer alan LME bilgilerinin yer aldığı tablo ve grafiklerdeki hatalardan, eksikliklerden ya da bu tablolara dayanılarak yapılan işlemlerden doğacak doğrudan veya dolaylı her türlü maddi/manevi zararlar ve masraflardan ve her ne şekilde olursa olsun üçüncü kişilerin uğrayabileceği her türlü zarar ve masraflardan dolayı Er-bakır A.Ş. sorumlu tutulamaz.
Comments