Geride bıraktığımız hafta piyasalar ABD başkanı Donald Trump'ın diğer ülkelere uygulamaya başladığı politikaların yarattığı endişelerin yanı sıra Çin ve ABD’de açıklanan önemli veriler ile yön buldu.

Global piyasalarda, Trump’ın başlattığı ticaret savaşlarının volatil etkileri izlenirken Trump'ın tüm ithalata %10 ve belirli ticaret ortaklarına yönelik beklenenden yüksek "karşılıklı" tarifeler açıklaması ile piyasalar geride bıraktığımız haftaya kayıplarla başladı. Çin, ABD'nin artırdığı gümrük vergisine yaptığı misillemenin yarattığı etkinin piyasalarda açıkça görüldüğünü belirtti. Çin'in geçen hafta kendisine uygulanan %34 gümrük vergilerine yanıt olarak aynı oranda uyguladığı vergileri geri çekmemesi durumunda vergileri daha da artıracağını açıkladı. Trump, Çin'den ithal ürünlere halihazırda uygulanan vergilere ek olarak %50 vergi daha uygulayacağını söylerken Çin ABD'nin gümrük vergisi tehditlerinin "şantajcı doğasını" kabul etmeyeceğini açıkladı. Açıklamaların ardından geri adım atmayan Trump'ın Çin'den ithal edilen ürünlere getirdiği toplam %104 gümrük vergileri Çarşamba günü yürürlüğe girdi. Bazı ülkelere olan gümrük vergilerini askıya alan Trump, Çin üzerindeki baskıyı ise artırdı ve ülkeden ithal edilen ürünlere uygulanan %104 gümrük vergisini %125'e yükselteceğini açıkladı. Çin de ABD'ye karşılık vererek ülkenin ürünlerine yönelik ek vergileri %84'e yükseltti ve çoğu savunma sektöründen olmak üzere 18 ABD'li şirkete kısıtlama getirdi.

Asya borsaları geride bıraktığımız hafta başında ticaret savaşlarının etkisiyle keskin geriledi. Kayıplarının ardından Asya borsaları hafta başında gördüğü bir buçuk yılın dip seviyelerinden toparlanarak soluklandı. Ayrıca Asya endeksleri Çin'in ABD'nin gümrük vergilerine karşılık yeni destek adımları açıklayacağı beklentileriyle desteklendi. Fakat Çin’in ABD'ye karşılık vererek ABD’ye yönelik ek vergileri getirmesiyle resesyon korkularını artması ve yatırımcıların daha güvenli varlıklara yönelmesiyle Asya borsaları haftayı kayıplarla tamamladı. Çin tarafında ise Çin tüketici fiyat endeksi (TÜFE) geçen senenin aynı dönemine göre Mart ayında sabit kalması beklenirken %-0.1 seviyesinde, Çin üretici fiyat endeksi (ÜFE) geçen senenin aynı dönemine göre Mart ayında %-2.3 gerileyeceği beklentilerine rağmen %-2.5 seviyesinde açıklandı.

ABD tarafında gümrük vergileri konusundaki gelişmeler ve dünyanın en büyük iki ekonomisi arasında ticaret savaşlarının uzayabileceği ihtimali piyasalarda keskin dalgalanmalara yol açtı ve ABD borsaları haftaya kayıplarla başladı. Trump'ın Çarşamba günü bazı ticaret ortaklarına yönelik gümrük vergilerini 90 gün duraklatma taahhüdü, Wall Street'te son beş yılın en büyük alım hareketini tetikledi. Trump'ın bazı şirketler için tarife muafiyetlerini inceleyeceğini belirtmesiyle piyasa yükselmeye devam etti ve 2020'deki Covid çöküşünden bu yana en iyi günlük performanslarını sergilediler. ABD piyasalarında, Trump'ın ticaret politikalarına ilişkin endişeler nedeniyle yüksek volatilite devam ederken, Cuma günü hisse senetleri kayıplarını bir miktar telafi ederek haftayı pozitif bir görünümle tamamladı. Makro veri tarafında ise Perşembe günü ABD'de TÜFE Mart ayında %2.4 ile %2.6 olan beklentiden düşük bir artış gösterdi.

Dolar, ABD ekonomisine olan güvenin azalmasıyla yatırımcıların ABD varlıklarından çıkarak İsveç frankı, yen, euro ve altın gibi güvenli görülen varlıklara yönelmesinin ardından Dolar endeksi, haftayı %2.84 kayıpla 100.002 seviyesinden tamamladı. Euro dolar karşısında haftayı %3.70 primle $1.1360 seviyesinden tamamladı. Sterlin dolar paritesi ise haftayı %1.47 kayıpla $1.3080 seviyesinden tamamladı.

ABD ile Çin arasında devam eden ve ekonomik büyümeyi yavaşlatan ticaret savaşının petrol tüketimini azaltacağı kaygılarıyla petrol fiyatları art arda ikinci haftayı da ekside kapatarak haftayı %1.25 seviyesinde kayıpla 64.76 dolardan tamamladı.

3M LME bakır, geride bıraktığımız hafta $8105-$9188 aralığında seyretti. Bakır fiyatları Pazartesi günü yatırımcıların Trump’ın gümrük vergilerindeki sert duruşunun ardından Çin’in ABD’ye yaptığı misillemenin küresel ticaret savaşının endişelerimi tırmandırmasının resesyon korkularını artırmasıyla otomatik stopların çalışmasıyla $8105 ile 13.11.2023 tarihinden beri en düşük seviyeyi test etti. Bakır fiyatları hafta sonuna doğru, zayıflayan dolar ve Trump'ın yakın zamanda bazı ülkelere uygulanan ağır vergileri geçici olarak durdurma kararının ardından iyileşen piyasa duyarlılığıyla desteklenerek ve artan risk iştahıyla haftayı %5.68 primle $9184 seviyesinden tamamladı.

Yeni haftada Asya borsaları yatırımcıların, Trump'ın tarifelerinin etkisini azaltmak için Çin'den ek teşvik önlemleri beklemesiyle primli seyrediyor. ABD'nin Çin'den ithal ettiği ürünlerin %23'ünü oluşturan, 20 ürün tipinin vergilerden muaf tutulması üreticiler tarafından oldukça olumlu karşılandı. Ancak politikalardaki ani değişimler yatırımcılarda kafa karışıklığına yol açarken analistlerin de uzun vadede borsalarda düşüş beklemesine neden oldu. Çin’in ihracatı Mart ayında geçen yılın aynı dönemine göre %12.4 arttı, ithalat ise %4.3 daraldı. Ekonomistler, ihracatın %4.4 artmasını ve ithalatın %2.0 azalmasını bekliyordu.

Trump'ın devam eden ticaret savaşının tetiklediği yedi seanslık çalkantılı dönemin ardından hisse senetlerinde toparlanma gözlendi. Beyaz Saray'ın kilit tüketici elektroniği ürünlerine yönelik gümrük vergisi ertelemesi sinyali vermesiyle Wall Street'e bir miktar sakinlik geri döndü ve hisse senetleri yükseldi. Nasdaq endeksi %0.64, S&P 500 endeksi %0.79 ve Dow Jones endeksi %0.78 seviyesinde primlerle haftanın ilk gününü tamamladı.

Dolar endeksi, gümrük vergilerine ilişkin belirsizlikle görülen satışlar nedeniyle geçen hafta euro ve yen karşısında kapandığı dip seviyelere yakın işlem gördü. Dolar endeksi dün günü %0.27 kayıpla tamamlamasının ardından bugün 99.896 seviyesinden %0.26 primle işlem görüyor. Euro dün dolar karşısında günü %0.10 seviyesinde kayıpla tamamlamasının ardından bugün %0.33 kayıpla $1.1312 seviyesinden işlem görüyor. Sterlin dün dolar karşısında günü %0.83 seviyesinde primle tamamlamasının ardından bugün %0.23 primle $1.3218 seviyesinden işlem görüyor.

Altın fiyatları, ABD'nin gümrük vergileri ve bu vergilerin küresel ekonomiye olası etkilerine ilişkin belirsizliğin sürmesiyle değer kazandı. Altının spot piyasadaki ons fiyatı %0.58 yükselerek 3,228.59 dolar seviyesinde işlem gördü. Altın dün 3,245.42 ile tarihi zirveye yükselmişti.

Petrol fiyatları Trump'ın gümrük vergilerinden muaf tutulabilecek ürünlere ilişkin açıklamaları, İran petrolü arzının daralacağı beklentileri ve Çin'de ham petrol ithalatının toparlanmasıyla yükseldi. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı %0.43 yükselerek 65.16 dolar seviyesinde işlem gördü.

3M LME bakır dün Trump'ın yarı iletkenlere yönelik gümrük vergisi tehdidine ilişkin endişelerle $9271.5 seviyesine kadar yükselse de Çin'den gelecek teşvik umutları ile günü %0.40 primle $9220.5 seviyesinden tamamladı. Bakır fiyatları bugün küresel ticaret savaşının endişeleriyle $9085.5 seviyesine kadar geriledi fakat Çin'den beklenen teşvik umutları ile kayıplarını sınırladı ve $9124 seviyesinden %1.05 kayıpla işlem görüyor.

HABERLER

Çin'in Mart ayındaki işlenmemiş bakır ve bakır ürünleri ithalatı, Gümrük Genel İdaresi'nin Pazartesi günkü verilerine göre yıllık bazda %1.4 düşüşle 467.000 metrik tona geriledi.

- Veriler, 2025'in ilk üç ayında bakır ithalatının %5.2 düşüşle 1.37 milyon tona gerilediğini gösterdi.

Şili devlet madencisi Codelco'nun bakır üretimi Şubat ayında yıllık bazda %6 düştü, bakır komisyonu Cochilco'nun üretimi gösterdiği verilere göre 98.100 metrik tona geriledi.

Ulusal Madencilik, Petrol ve Enerji Derneği (SNMPE) başkanı Julia Torreblanca’ya göre.Peru'nun bakır üretiminin bu yıl %2 ila %4 arasında artması bekleniyor.

- Bu, Peru'nun bakır üretimini geçen yılki 2.74 milyon tona kıyasla 2.79 milyon ila 2,85 milyon metrik ton arasına koyacaktır.

- Torreblanca, Reuters'a verdiği röportajda görünümün olumlu göründüğünü ve hükümetin madencilik izin sürecini kolaylaştırmak için çalıştığını söyledi.

Goldman Sachs, bakır fiyatlarının 2025'in üçüncü çeyreğinde metrik ton başına aylık ortalama 8.300 dolara düşmesini beklediğini söyledi.

3ay vadeli LME bakır fiyatı ve LME bakır stoklarına ait grafik aşağıda sunulmuştur;

Hazırlayan: ER-BAKIR A.Ş. Ticari Grup Müdürlüğü, Hedging Şefliği

NOT: Bu çalışma; ER-BAKIR tarafından düzenli olarak izlenen kaynakların derlenmesi ve LME Brokerleri ile yapılan günlük piyasa değerlendirmeleri sonucunda hazırlanmış olup, sadece bir gösterge niteliği taşımaktadır. Bu çalışmada yer alan her türlü tablo ve grafikler, Er-bakır A.Ş. tarafından herhangi bir maddi menfaat temin edilmeksizin genel anlamda bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır. Söz konusu tablo ve grafikler, güvenilir olduğu düşünülen kaynaklardan derlenmekle birlikte; doğrulukları tarafımızca garanti edilmemekte olup belli bir getirinin sağlanmasına yönelik olarak verilmemektedir. Bu nedenle, bu çalışmada yer alan LME bilgilerinin yer aldığı tablo ve grafiklerdeki hatalardan, eksikliklerden ya da bu tablolara dayanılarak yapılan işlemlerden doğacak doğrudan veya dolaylı her türlü maddi/manevi zararlar ve masraflardan ve her ne şekilde olursa olsun üçüncü kişilerin uğrayabileceği her türlü zarar ve masraflardan dolayı Er-bakır A.Ş. sorumlu tutulamaz.

Haftalık LME Bakır Bülteni-(15. Hafta 2025)

Son Yazılar

Comments