Bültenler
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Global piyasalar geride bıraktığımız haftaya; ABD ile Çin arasında tırmanan gerilimin ve , delta koronavirüs varyantının ekonomik toparlanmayı gölgede bırakacağına dair endişelerin etkisiyle zayıf bir başlangıç yaptı. Covid-19'un yeniden canlanması, yeni karantina kısıtlamalarının ekonomik toparlanmayı azaltacağı düşüncesi küresel yatırımcıları rahatsız etti.
ABD Dışişleri Bakanlığı, İngiltere'ye yönelik seyahat uyarısını en üst seviyeye çıkararak vatandaşlara korona virüs enfeksiyonlarındaki artış nedeniyle seyahat etmemelerini tavsiye etti. Diğer yandan ABD, İngiltere ve müttefiklerinin, Çin hükümetinin kamu ve özel kuruluşlara yönelik bir dizi kötü niyetli fidye yazılımı, veri hırsızlığı ve siber casusluk saldırılarının arkasındaki beyin olduğunu iddia ederek jeopolitik gerginlikleri yeniden ortaya çıkardı. Riskten kaçınma hareketi ile birlikte güvenli liman olarak görülen dolara hafta başında talep arttı.
Hazine getirilerinde görülen sıçramanın, Covid-19 vakalarındaki artışın, ekonomik toparlanmayı yavaşlatacağına dair bazı endişeleri yatıştırmasıyla, geri dönüş rallisi istikrarlı bir şekilde hız kazandı. Hisse senetleri, bir dizi şirket kârının, dünya genelindeki korona virüs alevlenmelerinin ekonomik etkisine ilişkin endişeleri ortadan kaldırmasıyla hafta ortasında yükselişini devam ettirdi.
Avrupa Birliği, İngiltere hükümetinin, İngiltere'nin 2020'de AB'den ayrıldığını öngören anlaşmanın temel ilkelerinden biri olan Kuzey İrlanda Protokolünü elden geçirme çağrısını reddetti. Avrupa piyasalarında Perşembe günü, ECB'nin güvercin yorumlarıyla birlikte genele yayılan alıcılı bir seyir gözlendi. ECB’nin destek adımlarına devam edeceğini ve faizin düşük seviyelerde kalmaya devam edeceğini belirtmesine rağmen, Euro’ya gelen alımlar ile EUR/USD 1,1830’a yükseldi.
ABD’de haftalık işsizlik başvurularında tekrar 400 bin seviyesinin üzerine çıkılması ile yavaşlayan düşüş trendinin sonra erdiği görüşü bir nebze tedirginlik yaratarak USD’ye talebi tekrar öne çıkardı ve parite haftayı 1,1798 seviyesinden kapattı. ABD endeksleri iyi giden bilanço sezonunun etkisiyle haftanın son işlem gününde primli kapanış yaparak rekor tazeledi. Şimdiye kadar bilanço açıklayan S&P 500 endeksindeki şirketlerin %87’si beklentilerden iyi sonuçlar açıklamayı başardı. NABD temmuz ayı İmalat PMI verisi 63.1 beklentisine karşılık 62 seviyesinde açıklanırken, hizmet PMI verisi 59.8 beklentisinin üzerinde 64.5 seviyesinde açıklandı.
Hafta başında delta varyantının hızlı yayılmasının talebi vuracağına dair endişelerle sert gerileyen LME bakır, talep iyimserliğinin üstünlüğü geri kazanmasıyla haftanın geri kalanında yükseldi. LME bakır geride bıraktığımız haftanın ilk işlem gününde güçlü doların yanı sıra, Çin talebine dair endişeler ve Çin’in rezervlerinden bakır ve diğer endüstriyel metalleri serbest bırakma planlarının etkisiyle $9131 ile 4 haftanın en düşük seviyesini test etti. Global piyasalardaki alım rüzgarları ile birlikte Salı günü kayıplarının bir kısmını telafi eden LME bakır, Perşembe günü azalan stokların ve zayıflayan doların desteği ile yükseldi. ECB toplantısı sonrasında genişletilmiş gevşek para politikasının ekonomik toparlanmayı ve metal talebini arttırmaya yardımcı olacağı beklentisi ile LME bakır Cuma günü $9632 seviyesine yükseldi.
Yeni haftaya Çin tarafındaki gelişmelerin borsalardaki yankıları ile başladık. Asya borsaları, eğitim ve gayrimenkul sektörlerine yönelik yeni düzenlemelerin Çin hisse senetlerini düşürmesi ve ABD şirketlerinin açıkladığı bilançoların gelişmekte olan piyasalardaki fonları Wall Street'e çekmesiyle geriledi.
Çin, aileler üzerindeki finansal baskıları azaltmak için temel ders konularına dair özel ders verilmesini yasaklayarak oldukça büyük olan ülkedeki özel eğitim sektöründe şok etkisi yarattı. Çin İskan Bakanlığı 23 Temmuz'da Çin'in gayrimenkul piyasasındaki usulsüzlükleri üç yıl içinde ortadan kaldırmaya çalışacağını açıklamıştı. Çin medyasında 24 Temmuz'da yer alan habere göre Çin merkez bankası, Shanghai'daki bankalara ilk kez ev alacaklar için ipotek kredisi oranını %4.65'ten %5'e yükseltmeleri talimatı vermişti. Çin’de eğitim ve gayrimenkul sektörlerinin, hükümetin kuralları sıkılaştırılacağı endişesiyle ağır darbe almasıyla Çin endeksleri öncülüğünde Asya borsaları geriledi.
ABD endeksleri haftanın ilk gününde yatay pozitif seyir izledi. Dow Jones ve S&P500 endeksler %0.24 oranında değerlenirken Nasdaq yatay pozitif kapanış sergiledi. ABD endekslerine benzer bir şekilde Avrupa Endekslerinde de yatay seyir hakimdi. Euro Stoxx 50 endeksi %0.16 ve DAX endeksi %0.3 oranında düşüş yaşarken FTSE 100 endeksi yatay negatif olarak senası sonlandırdı.
Alphabet Inc, Apple Inc ve Microsoft Corp çeyreklik sonuçlarını bugün ilerleyen saatlerde, Amazon ise bu haftanın ilerleyen günlerinde açıklayacak.
Bu hafta piyasalar FED’in para politikası toplantısının sonuçlarını ve ABD'de yayımlanacak finansal sonuçları takip edecekler. ECB’nin devam eden gevşek para politikasının ardından bu hafta gerçekleşecek FED toplantısı daha önemli olacak
Yatırımcıların FED'in para politikasında sıkılaşmaya gideceğine dair endişe duymasıyla bir ayı aşkın süredir genel olarak yükselmeye devam eden dolar endeksi, dün euro karşısında %0.3 düştü.
Dolar endeksi bugün hafif kayıpla 92.65 seviyelerinden işlem görüyor. 92.80 ve bir süredir test edilen 93 psikolojik sınırı endeks için önemli direnç noktaları olarak öne çıkıyor.
G10 para birimlerinin tamamı dolara karşı değer kazanırken EURUSD paritesi hafif primle işlem gördü ve 1.18 seviyesinin üzerine yerleşmeye çalışıyor. 1.18 seviyesinin üzerinde kalıcılık sağlanabilirse 1.1880 seviyesindeki 1 yıllık Fibonacci direncine kadar bir hareket izlenebilir.
1.3720 seviyesinde bulunan 200 günlük ortalamasından destek almayı başaran GBPUSD paritesi de 1.38 seviyesinin üzerine çıkmayı başardı. 1.39 ve 1.3925 seviyesinde bulunan 100 günlük hareketli ortalama parite için takip edilecek önemli direnç noktaları olarak öne çıkıyor.
Kripto para birimleri ise aylardır işlem gördükleri bandı aşmaya çalışmalarının ardından sert düştüler. Bitcoin dün 40,581 doları gördükten sonra Amazon.com şirketinin kripto para birimlerini kabul etmeye hazırlandığına dair çıkan haberleri reddetmesinin ardından sert düşerek 37,470 dolara geriledi.
ABD 10 yıllık reel tahvil getirileri enflasyon beklentilerinin yükselmesiyle rekor düşük seviyeye gerileyerek %-1.123 oldu. ABD tahvillerinde devam eden düşüş gelişmekte olan piyasalara da pozitif etki yaratıyor.
Fed'in Çarşamba günü gerçekleşecek para politikası toplantısında tahvil alımları ve artan enflasyona dair FED'in tutumu gibi konular takip edilecek.
LME bakır, FED toplantısı öncesinde zayıflayan doların desteği ile bu sabah $9924 ile 15 Haziran’dan bu yana en yüksek seviyeyi test etti. Dün günü %2 primle kapatan LME bakır, erken saatlerdeki kazançlarının bir kısmını geri vererek %1 kayıpla $9755 seviyesinden işlem görmeye devam ediyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız haftanın ilk işlem gününde ABD piyasaları bağımsızlık günü tatili nedeniyle kapalı olurken, diğer yurtdışı piyasalarında da düşük işlem hacimli seyir görüldü. ABD’de açıklanan ISM hizmet sektörü endeksinin bir önceki aya göre düşüş kaydetmesi endekslerde satışın hız kazanmasına yol açtı.
Yayımlanan Haziran ayı toplantı tutanaklarına göre Fed enflasyonu temkinli bir şekilde takip etmeye devam ederken, enflasyonun yükseldiğini düşünmesi halinde adım atmaya hazır olduğunu ortaya koydu. Ancak Fed yetkilileri, merkez bankasının harekete geçmesi için gereken koşulların daha uzun bir süre oluşmayacağını düşünüyorlar. Tutanaklarda "bazı katılımcıların" bankanın tahvil alım programını azaltması için gerekli koşulların "beklediklerinden biraz daha erken" oluşacağını düşündüğü görüldü.
Yetkililerin salgın hastalık nedeniyle uygulanan aşırı gevşek para politikasının nasıl sıkılaştırılacağı konusunda çeşitli görüşler ortaya koyması para politikasının yeniden düzenlenmesinin artık masaya yatırıldığı şeklinde yorumlandı.
Reuters anketine katılan ekonomistler Ağustos ya da Eylül'de Fed'in varlık alım programını azaltma stratejisini açıklamayacağını tahmin ediyorlar. Çoğu ekonomist tahvil alımlarının azaltılmasının gelecek yılın başında olacağını düşünürken, ankete katılanların üçte biri ilk kesintinin bu yılın son çeyreğinde olacağını öngörüyor.
Perşembe günü Fed toplantı tutanakları ve Avrupa Merkez Bankası’ndan gelen enflasyon hedefinin yükseltilmesi ve bir süreliğine hedefin üzerinde kalmasına izin verilebileceği açıklamalarına karşılık, Covid-19 salgınındaki yeni varyantların yarattığı büyüme endişesi risk iştahını azaltarak endekslere satış getirdi.
Haftanın son işlem günü ise ikinci çeyrek kazanç sezonunun güveni artırmaya başlamasıyla birlikte küresel büyümenin hala yolunda olduğuna inanan yatırımcılar endeksleri yukarı taşıdı.
Endeksleri etkileyen diğer önemli gelişmeler arasında Çin Merkez Bankasının, bankaların rezervde tutması gereken nakit miktarını 50 baz puan azaltması ve Avrupa Merkez Bankasının enflasyon aşımına müsamaha göstereceğini belirtmesi ile birlikte gevşek para politikasının bir süre daha sürecek olması yer aldı.
Diğer yandan ABD ile Çin arasındaki gerilim artmaya devam ederken, Washington, Sincan'da insan hakları ihlalleri ve ileri teknoloji gözetimi iddiaları üzerine 34 Çinli kuruluşu ekonomik kara listesine ekledi.
Pekin yönetimi ise, ABD’de işlem gören ve çoğunlukla teknoloji şirketleri olan Çinli şirketleri üzerindeki gözetimini artırıyor. Danıştay, yerli işletmeler için denizaşırı piyasalarda işlem görmelerini sağlayan sistemin kurallarının güncelleneceğini, ayrıca sınır ötesi veri akışları ve güvenlik üzerindeki kısıtlamaları sıkılaştıracağını söyledi.
Haftalık haber akışı ile ABD endeksleri haftalık bazda Dow Jones %0.24, S&P 500 %0.40 ve Nasdaq %0.43 olmak üzere primli kapanışlar gerçekleştirdi.
Diğer yandan yüksek oranda bulaşıcı Covid-19 delta varyantının ABD'deki baskın tür olduğu CDC (Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri) tarafından belirtildi. Dünya Sağlık Örgütü, düşük aşılama oranlarına sahip ülkelerin varyantların yayılması için büyük bir risk teşkil ettiğini ve dünyanın dört bir yanındaki ülkelerde halk sağlığı önlemlerinin kaldırılmasına karşı aşırı dikkatli olunması çağrısında bulundu.
Çin hükümetinin sürpriz bir şekilde ekonomiyi desteklemek için zorunlu karşılıkları uygun bir dönemde düşüreceğini açıklaması ise Çin devlet tahvillerine alım getirdi ve Çin'in 10 yıllık tahvil getirileri 10 ayın en düşük seviyesini gördü.
Ekonomik veri tarafında ABD’de açıklanan revize verilere göre hizmet sektörü PMI endeksi Haziran ayında 64.6 olurken, ISM hizmet sektörü endeksi 60.1 puan ile 63.5 beklentisinin altında kaldı, veri bir önceki aya göre gerileme kaydetmiş olsa da 60.1 ile halen tarihi zirvelere yakın.
Haftalık işsizlik başvuruları ise 350K beklentisinin üzerinde 373K seviyesinde açıklandı, bir önceki haftanın verisinde de 7 bin kişilik yukarı yönlü revizyon yapıldı.
Çin’de Caixin Hizmet PMI verisinin 0.2 puan düşüşle 54.9’a gerilemesi beklenirken 50.3 olarak açıklanması dikkat çekti.
Almanya’da Hizmet PMI 58.1 beklentisinin altında 57.5 olurken Euro Bölgesi için beklentinin 0.3 puan üzerinde 58.3 olarak açıklandı. Almanya’da ZEW anket sonuçları Temmuz ayı için 63.3 puana gerileyen beklenti endeksi 75.2 puan beklentisinin altında kaldı. Var olan durum endeksi ise 21.9 puan ile bir önceki döneme kıyasla yükseliş kaydetti, Euro Bölgesi için ise beklenti anketi sonucu 61.2 puana geriledi.
Euro ise, Alman yatırımcıların Avrupa'nın en büyük ekonomisinin görünümüne ilişkin eğilimlerini gösteren ZEW endeksinin sert düşmesi nedeniyle gerilese de doların haftanın son iki günü gerilemesi ile haftayı yatay sonlandırdı.
Dolar, Fed'in varlık alımlarını bu yılsonundan itibaren azaltmaya başlayacağı beklentilerini destekleyen toplantı tutanaklarının ardından başlıca para birimleri karşısında 92.845 ile üç ayın en yüksek seviyesini gördükten sonra tahvillerdeki düşüş ile gerilerken, haftayı 92.130 seviyesinde yatay eksi kapattı.
Petrol fiyatları ABD ham petrol ve yakıt stoklarındaki düşüşten destek bulsa da OPEC+ görüşmelerinin sonlandırılmasının dünya genelinde ham petrol üretiminin artmasına neden olacağına dair endişelerle haftalık bazda %0.8 civarında değer kaybetti.
Altın ise dolardaki gerileme ve hisse senedi piyasalarındaki yükseliş ile haftalık bazda %1.19 değer kazanırken, haftayı $1.808 seviyesinden sonlandırdı.
LME bakır fiyatları hafta başında haftanın en yüksek seviyesi olan $9.632 seviyesine kadar yükselişinin ardından Çin’de yavaşlayan talep görünümünden ve petrol fiyatlarındaki gerilemeden negatif etkilense de Çin’in beklenti altı rezerv satışı ve doların geri çekilmesi ile desteklendi. Bakır fiyatlarında Cuma günü Çin’de bankaların zorunlu karşılık oranlarında 50 baz puan indirime gitmesinin ardından$9.559 seviyesine kadar yükseldikten sonra haftalık bazda %1.22 primle $9.493 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Yeni hafta ise ABD hisse senedi piyasaları, şirketlerin ikinci çeyrek bilançolarını açıklamaya başlayacağı haftaya alıcılı başladı. Oluşan olumlu hava ile bitlikte Dow Jones endeksi %0.36’lık kazanımlarla günü tamamladı. S&P 500 ve Nasdaq endeksleri ise sırasıyla %0.35 ve %0.21 oranlarında değerlendi.
Piyasada oluşan olumlu havaya karşın, New York Fed'in Haziran ayı Tüketici Beklentileri Anketinde önümüzdeki 12 aylık ortalama enflasyon beklentisinin %4.8'e yükselmesi dikkat çekiciydi. Bu seviye 2013'e kadar uzanan veri için görülen en yüksek değer olarak dikkat çekerken Fed tarafından verilen demeçlerde ülke genelinde görülen fiyat artışlarının geçici olduğu defalarca vurgulanmıştı.
İngiltere Sağlık Bakanı Pazartesi günü daha bulaşıcı delta varyantının neden olduğu koronavirüs vakalarında devam eden artışa rağmen ülkedeki karantina kurallarının 19 Temmuz'da hafifletilmeye devam edileceğini doğruladı.
Asya borsaları, yatırımcılar ikinci çeyrek finansal sonuçları ve ABD TÜFE verisi gibi bazı başlıca ekonomik verileri beklerken ABD borsalarındaki rekor artışı takiben ilk işlemlerle yükseldi.
Yatırımcılar bu hafta ABD'de başlayacak ikinci çeyrek bilanço dönemini, pek çok ülkenin enflasyon verisini ve Fed başkanı Jerome Powell'ın konuşmasını takip edecekler. Powell'ın Çarşamba ve Perşembe gerçekleştireceği konuşması ABD'de para politikasında sıkılaşmanın ne zaman başlayabileceğine dair ipuçları için yakından takip edilecek.
Dolar, ABD TÜFE verisi öncesinde yatırımcılar verinin para politikasında sıkılaşmaya ve faiz artırımına ne zaman gidilebileceğine dair ipuçları sağlayıp sağlamayacağını takip ederken dün %0.1 değer kazandı. Dolar endeksi bugün 92.340 seviyesinde hafif primli, euro 1.1848, sterlin ise 1.3859 seviyelerinde yatay eksi işlem görüyor.
Euro, ECB Başkanı Christine Lagarde'nin faiz oranlarına dair gevşek para politikası benimseneceğini işaret etmesiyle baskı altında kalırken, diğer başlıca para birimleri de ABD TÜFE verisi öncesinde Asya'daki işlemlerde büyük ölçüde yatay seyretti.
Reuters anketine katılan ekonomistler ABD TÜFE verisinin Haziran'da bir önceki aya kıyasla %0.5, bir önceki yılın aynı ayına kıyasla %4.9 artmasını bekliyor. İşlemciler verinin beklentileri tutturamaması halinde faiz oranlarına dair tahminlerin değişerek doların ve tahvil piyasalarının hareketleneceğini düşünüyorlar.
Petrol fiyatları ABD ham petrol stoklarının daha da gerileyeceği beklentileri ve talebi ancak karşılayan petrol arzının fiyatları desteklemesiyle dünkü %0.50 civarında kayıpların bir kısmını telafi etti ancak koronavirüs vakalarının arttığına dair endişeler kazanımlarını sınırladı. Brent petrol %0.75 primli olarak $75.73, ABD ham petrolü ise %0.72 primli olarak $74.63 seviyesinde.
LME bakır ise yeni haftaya $9.500 seviyesinden başlarken dün ekonomik toparlanmanın yavaşladığı görülen en büyük tüketici Çin'deki talep beklentilerine ilişkin endişeler ve artan stoklarla günü %0.40 kayıpla $9.455 seviyesinde sonlandırdı.
LME bakır bugün ise Çin'den gelen ticaret verilerinin tahminleri aşarak talep görünümünü yükseltmesine rağmen ABD enflasyon verisi öncesinde $9.406 seviyesinde %0.52 kayıpla işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geçtiğimiz hafta global endeksler haftaya yön bulmakta zorlanarak ve karışık seyir ile başladı. Asya borsaları ise bölge genelindeki koronavirüs vakalarındaki artışın ekonomik toparlanmayı zedeleyeceği endişeleriyle yönünü aşağı çevirdi. Endekslerde bazı ülkelerin koronavirüsün bulaşıcılığı yüksek Delta varyantının yayılmasını sınırlamak için tecrit uygulamalarını yeniden devreye almasının ardından yukarı yönlü ivme kayboldu.
Richmond Federal Rezerv Bankası Başkanı Thomas Barkin, ABD işgücü piyasasının pandemi öncesi seviyelerine yakın olmadığını söylerken, merkez bankası varlık alımlarını yavaşlatmadan önce çok daha fazla ilerleme görmek istediğini de sözlerine ekledi.
ABD'de tüketici güven endeksi, yüksek enflasyon endişelerine rağmen ekonominin yeniden açılması ve istihdam piyasası iyimserliğinin artmasıyla Haziran ayında yaklaşık bir buçuk yılın en yüksek seviyesine çıktı. ABD’de Haziran ayı Conference Board tüketici güveni beklentinin hafif üstünde 127.3 olarak beyan edildi. Verinin ardından ABD endekslerinde yükseliş kaydedildi.
Temmuz ayı ise güçlü ekonomik verilerin desteğiyle pozitif başlangıç gerçekleştirdi. Yayınlanan ABD tarım dışı istihdam raporunun ardından haftanın son işlem gününde ABD hisse senedi piyasalarında kuvvetli kapanışlar görüldü ve haftalık bazda Dow Jones %1.02, S&P 500 %1.67 ve Nasdaq %1.94 olmak üzere primli kapanışlar gerçekleştirdi.
Paylaşılan veriler iş piyasasındaki toparlanmanın devam ettiğini işaret ederken, veriler piyasa aktörleri tarafından FED’in güncel politikasında değişikliğe yakın zamanda gitmeyeceği şeklinde yorumlandı.
Ekonomik verilerde ABD'de özel sektör istihdamı Haziran'da 692.000 ile beklentilerin üzerinde artış kaydetti. Haftalık işsizlik başvurularında önceki haftaya ait veri 411 binden 415 bine revize edilirken 26 Haziran haftasına ait veri 388 bin olan beklentinin altında 364 bin açıklanarak pandeminin başından bu yana görülen en düşük seviyeye geriledi. Devam eden başvurular ise 3.34 milyon beklentinin üzerinde 3.469 milyon olarak açıklandı.
Markit İmalat PMI verisi 62.6 seviyesinde sabit kalması beklenirken 62.1 seviyesine geriledi, ISM İmalat endeksi 60,9 beklentisinin altında 60.6 olarak açıklandı. ISM Fiyat endeksi ise 87 seviyesine gerilemesi beklenirken 92.1’e yükselerek 1979’dan bu yana kaydedilen en yüksek seviyeye ulaşmış oldu.
Hafta boyunca yakından takip edilen ABD tarım dışı istihdam raporu ise veri 720 bin beklentisinin üzerinde 850 bin olarak duyuruldu. İşsizlik oranı tahminlerin üzerinde %5.9 seviyesinde açıklandı.
Çin’de ise NBS imalat PMI verisi 50.8 beklentisine karşın 50.9 olarak, Caixin imalat PMI verisi 51.8 beklentisinin altında 51.3 olarak duyuruldu.
Euro Bölgesi işsizlik oranı Mayıs ayı için %8 beklentinin altında %7.9 olarak açıklandı.
Dolar endeksi istihdam verisi öncesinde yatırımcıların temkinli bekleyişi ile hafta boyunca yükselirken, veri sonrası değer kaybetse de haftayı %0.41 kazanımla sonlandırdı.
Petrol fiyatları OPEC toplantısı öncesinde, ABD'de stokların düşmesinden güç bularak yükseliş kaydetti.
Altın fiyatları tüm dünyada koronavirüsün delta varyantının görülmeye devam etmesiyle desteklenirken, istihdam verisi sonrasında kazanımlarını arttırdı ve haftayı %0.36 primli sonlandırdı.
LME bakır geride bıraktığımız haftaya ABD’deki altyapı harcamalarından destek bularak başlasa da, Çin’de talebin yavaşlaması endişeleri ve Çin’in stoklarını satışa çıkaracak olması fiyatları aşağı çeken unsur oldu. LME stoklarındaki artış ve Çin’deki talep göstergesi olarak kullanılan Yangshan bakır primindeki düşüş de gerilemeye destek verdi. Diğer yandan ABD’de artan enflasyonun Fed’in beklenenden daha önce sıkılaşmaya gideceği endişelerini desteklemesi, doları yükseltirken bakırı baskı altında bıraktı.
LME bakır stokları 211.975 ile Mayıs 2020’den bu yana en yüksek seviyelerine yükselirken, Yangshan bakır primi ton başına 26 dolara yükseldi ancak hala Şubat 2016'dan bu yana en düşük seviyelerindeydi.
Rusya’nın bakır, çelik, nikel ve alüminyuma yeni ihracat vergisi koymayı planladığına ilişkin haberler arz endişelerini tetiklese de bakır tarafında önemli bir harekete neden olmadı.
Hafta ortasından sonra ise dolardaki yükseliş ve Çin'den gelen zayıf imalat verileri baskılanan LME bakır fiyatları, haftanın son işlem günü ABD istihdam verisinin ardından günlük %1.19 değer kazandı ancak yine de haftalık bazda %0.59 değer kaybı ile $9.379 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Yeni haftanın ilk işlem günü bağımsızlık günü tatili nedeniyle ABD piyasalarının kapalı olmasıyla, diğer yurtdışı piyasalarda da işlem hacminin düşük olduğu gözlendi. Öğle saatlerinden itibaren gelen alımlarla Dow Jones endeks vadeli sözleşmeleri günü hafif artıda tamamladı; S&P500 vadeli sözleşmeleri hafif ekside kapandı. Nasdaq vadeli sözleşmeleri öğleden sonra toparlanmaya çalışsa da gün boyu negatif alanda kalarak hafif kayıpla kapandı. Başlıca Avrupa endeksleri ise günü %0.08-%0.58 aralığında primli sonlandırdı.
Ekonomik verilerde Çin Caixin Hizmet PMI verisinin 0.2 puan düşüşle 54.9’a gerilemesi beklenirken 50.3 olarak açıklanması dikkat çekti. Almanya’da Hizmet PMI 58.1 beklentisinin altında 57.5 olurken Euro Bölgesi için beklentinin 0.3 puan üzerinde 58.3 olarak açıklandı.
Asya borsalarının çoğu, dünkü ABD tatili ardından yön bulmakta zorlandığı günde, Çin'in teknoloji sektörünü daha sıkı düzenlemelere tabi tutacağına yönelik endişelerle karışık seyretti.
Çin merkezli teknoloji şirketleri, ülkenin bilişim düzenleme kurumunun, New York borsasına birkaç gün önce kote olan Didi Global Holdings aleyhine soruşturma açmasının ardından yakından izleniyor.
Dolar ve diğer başlıca para birimleri Fed’in Haziran ayında düzenlenen para politikasının yarın yayımlanacak tutanaklarını öncesinde yatay seyretti. Fed, Haziran ayındaki para politikası toplantısında daha sıkı para politikasına yönelen bir ton benimseyerek piyasaları şaşırtmıştı. Dolar endeksi dün günü yatay sonlandırırken bugün 92.305 seviyesinde hafif primli.
Euro da dün günü yatay sonlandırırken, sterlin İngiltere'nin koronavirüs kısıtlamalarını iki hafta sonra sonlandırma planlarını açıklamasının ardından %0.17 primli kapanış gerçekleştirdi. Bugün ise dolar karşısında euro 1.1850 ile yatay eksi, sterlin ise %0.11 primle 1.3860 seviyesinden işlem görüyor.
Petrol fiyatları, dünya genelinde petrol talebi toparlanırken OPEC+ toplantısının iptal edilmesinin ardından arzın daralacağı beklentileriyle Brent ve hafif ham petrolün 2018'den beri en yüksek seviyeyi görmesinin ardından kazanımlarını artırdı. Brent petrol %0.52 primli olarak $77.55, ABD ham petrolü dünkü tatilin ardından %1.88 primli olarak $76.59 seviyesinde.
Altın fiyatları dolardaki düşüşün ardından son üç haftanın en yüksek seviyesini görürken yatırımcılar Fed'in yarın yayımlanacak tutanaklarını takip ediyor. Altının spot piyasadaki ons fiyatı dünkü %0.27 primlenmenin ardından %0.74 primli olarak $1.804 seviyesinde.
LME bakır yeni haftaya ABD’DE istihdam verisinin etkisiyle yükselişle başladı. Veri dünyanın en büyük ekonomisindeki ekonomik toparlanmaya dair umutları ve dolayısıyla da bakır talebinin artacağına ilişkin umutları arttırdı.
Çin devlet rezervleri idaresi, 5-6 Temmuz'da diğer metallerin yanı sıra Mayıs ayında ülkenin üretiminin yalnızca %2.3'üne eşdeğer olan 20.000 ton bakır açık artırması yapması planladığını açıklarken, rezervlerin beklenenden çok az bir kısmını satışa çıkaracak olmasından destekle LME bakır bu sabah $9.633’e kadar yükseldi.
Diğer taraftan bakır talebinde artışa neden olacak olan ABD’de 1.2 trilyonluk dolarlık altyapı harcamalarına dair süreç de hevesle izleniyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta global endekslerin genelinde alıcılı seyir ile başladı. FED toplantısından çıkan sürpriz faiz artış beklentileri ve Cuma günü St.Louis Fed Başkanı James Bullard tarafında yükselen enflasyon ile birlikte 2022'de faiz artışı öngörülerine rağmen piyasalar toparlandı.
Fed'in para politikasında normalleşmeyi ele almaya başlayacağının işaretini vermesi son birkaç aydır finansal piyasaların tetikte olmasına neden olan enflasyonda yaşanan ani artıştan kaynaklanıyor. St. Louis Fed Başkanı James Bullard ve Dallas Fed Başkanı Robert Kaplan da dahil olmak üzere Fed yetkilileri ise para politikasında sıkılaşmaya yönelik beklentileri yumuşatmaya çalıştılar. FED Başkanı Powell Temsilciler Meclisinde yaptığı açıklamada virüse karşı aşılanma hızının artarak ekonominin açılmasına destek vermesinin de etkisiyle enflasyon artışının geçici olduğunu ve sürdürülebilir seviyeye gerileyeceğini belirtti. Powell’ın sadece enflasyon endişesi nedeniyle faiz artırılmayacağını söylemesi piyasa tarafında pozitif etki yarattı.
Powell ve New York Fed Başkanı John Williams para politikasında sıkılaşmaya gitmeden ve borçlanma maliyetleri yükseltilmeden önce ekonomik toparlanmaya vakit tanınması gerektiğini vurguladı. İki Fed yetkilisi yaptıkları konuşmalarda ABD'de yüksek enflasyon döneminin beklenenden uzun sürebileceğini söyledi. İşlemciler yine de enflasyon, beklentilerden daha fazla artarsa faiz artırımına gidileceğinden endişe duyuyorlar.
Haftanın sonuna doğru ABD endekslerindeki yükseliş, Başkan Biden’ın açıkladığı 579 milyar dolarlık altyapı paketi ile desteklendi. ABD'de açıklanan bir önceki mali canlandırma paketinin ekonominin birinci çeyrekte yıllık bazda %6.4 büyümesine destek olmasının ardından yatırımcılar altyapı harcama paketinin dünyanın en büyük ekonomisinin toparlanmasını hızlandıracağını düşünüyorlar. Ancak Biden, iki partinin anlaşma sağlayabilmesi için okullar, iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılması, ebeveyn ve hastabakıcılara yardımın yanı sıra kurumlar ve üst gelir grubundan alınan vergilerin artırılması gibi konularda ödün vermek zorunda kaldı.
Cuma günü açıklanan kişisel harcama verilerinin durağanlaşması ve tüketici beklentilerinin aşağı yönlü revize edilmesi uzun vadeli enflasyon beklentilerini bir ay öncesine göre sakinleştirdi.
Bu gelişmelerin yanı sıra Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari Cuma günü yaptığı açıklamada, bazı fiyat artışlarının büyük olasılıkla geçici olacağını söyledi.
ABD endeksleri ise haftalık bazda Dow Jones %3.44, S&P 500 %2.74 ve Nasdaq %2.35 olmak üzere primli kapanışlar gerçekleştirdi.
Ekonomik veri açıklamalarında ABD'de Cari Denge -206 milyar USD beklenirken -195 milyar olarak gerçekleşti. Markit imalat 61.5 ve hizmet PMI 70 beklenirken sırasıyla 62.6 ve 64.8 olarak açıklandı. Dayanaklı mal siparişleri tahminlerin hafif altında %2.3 seviyesinde yer aldı. Haftalık bazda duyurulan işsizlik başvuruları ise öngörülerin hafif üzerinde 411 bin seviyesinde gerçekleşti.
ABD'de değişken gıda ve enerji harcamaları hariç bırakıldığında kişisel tüketim harcamaları (PCE), Nisan ayında %0.7 yükseldikten sonra Mayıs'ta %0.5 artış kaydetti. FED'in en yakından izlediği enflasyon göstergesi olan çekirdek PCE, yıllık bazda %3.4 ile Nisan 1992'den bu yana en büyük artışı kaydetti.
Euro bölgesinde ise Markit imalat PMI verisi 62.1 beklentisine karşın 63.1, Markit hizmet PMI verisi ise 57.8 beklentisine karşın 58 olarak açıklandı.
İngiltere Merkez Bankası para politikasını değiştirmedi, ancak ekonominin toparladığı İngiltere’de artan enflasyona vurguda bulundu.
Dolar endeksi haftayı %0.41 kayıpla sonlandırırken, dolar karşısında euro %0.62, sterlin ise %0.49 primlendi.
Petrol fiyatları yatırımcıların dünya genelinde petrol talebinde hızla iyileşme olacağı beklentilerini sürdürmesi ve İran petrolüne dair endişelerin azalmasının ardından yükseldi. Petrol fiyatları ayrıca ABD ham petrol stoklarının beklentilerden fazla düşmesi ile de desteklendi. Brent petrol haftalık bazda %3.63 primlenirken, ABD hafif ham petrolü %3.35 değer kazandı.
Altın fiyatları Fed yetkililerinin faiz oranlarında artışa dair karışık sinyalleri ile haftayı %0.96 primle sonlandırdı.
LME bakır, haftaya Çin'in emtia fiyatlarındaki artışları kontrol etmek için yaptığı hamleler ve ABD Merkez Bankası'nın para politikasını beklenenden daha erken sıkılaştıracağına dair sinyaller ile başlarken ilk işlem gününde $9.011 ile Nisan ortasından bu yana en düşük seviyesini test etti
Ancak bu seviyede kalıcı olmayan fiyatlar Jerome Powell'ın yakın zamanda bir faiz artırımına ilişkin endişeleri hafifletmesiyle birlikte yükseldi.
Açıklamalar sonrasında $9.517 seviyesine kadar yükseldikten sonra ABD’deki enflasyon açıklamalarının yatırımcılar üzerinde yarattığı karışıklığın etkisi ile Perşembe ve Cuma günü hafif değer kaybetti ancak yine de haftalık bazda %3.13 değer kazanarak $9.435 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Diğer yandan Çin devlet rezerv yönetimi Salı günü yaptığı açıklamada, 5-6 Temmuz'da 20.000 ton bakır rezervinin yanı sıra 30.000 ton çinko ve 50.000 ton alüminyumu açık artırmaya çıkaracağını söyledi. Ulusal Gıda ve Stratejik Rezervler İdaresi, web sitesindeki üç ayrı duyuruda, bu satışların ilk partiler olduğunu belirtti.
Yeni haftanın ilk işlem gününde hisse senedi piyasalarına karışık seyir hakim oldu. Piyasalar yön bulmakta zorlanırken Avrupa’da negatif kapanış görüldü ve endeksler %0.34-%1.99 aralığında değer kaybetti.
Teknoloji hisselerindeki yükselişin endeksleri desteklediği işlem gününde Nasdaq tarihi zirvesini test ederek %0.98 primli kapanırken, Dow Jones negatif ayrıştı ve günü %0.44 düşüşle tamamladı. S&P 500 ise tarihi zirvesine yakın olsa da seans geneli yatay seyretti ve kapanışı %0.23 primli olarak gerçekleştirdi.
Dün ekonomik veri takvimi oldukça zayıftı ancak hafta genelinde ABD Haziran ayı istihdam raporu ile ECB Başkanı Lagarde’ın açıklamaları takip edilecek gelişmeler olarak öne çıkıyor.
Delta varyantının hızlı bulaşması ile getirilen yeni seyahat kısıtlamaları ile havacılık ve turizm sektörü hisselerinde zayıf seyir hakimdi.
Asya borsaları ise bölge genelindeki koronavirüs vakalarındaki artışın ekonomik toparlanmayı zedeleyeceği endişeleriyle yönünü aşağı çevirdi. Endekslerde bazı ülkelerin koronavirüsün bulaşıcılığı yüksek Delta varyantının yayılmasını sınırlamak için tecrit uygulamalarını yeniden devreye almasının ardından son günlerdeki yukarı yönlü ivme kayboldu.
Dolar başlıca para birimleri karşısında iki ayın zirvesinin biraz altında seyrederken, işlemciler ABD tarım dışı istihdam verisini bekliyorlar. Bu veri Fed'in ekonomiye verdiği desteği ne zaman sona erdirmeye başlayacağını belirlemesinde etkili olacak.
Reuters anketine katılan ekonomistler Mayıs'ta 559.000 artış kaydeden tarım dışı istihdamın Haziran ayında 690.000 yükselmesini, Mayıs'ta %5.8 olan işsizliğin ise %5.7'ye gerilemesini bekliyorlar.
Yatırımcılar ayrıca faiz oranlarının yönüne dair ipuçları için bugün açıklanacak ABD tüketici güveni endeksi ve Perşembe günü ISM imalat endeksini yakından izleyecekler.
Dolar endeksi dün günü yatay kapatırken bugün yatay olarak 92.070 seviyesinde.
Petrol fiyatları koronavirüsün son derece bulaşıcı Delta varyantının dünya genelinde yeni seyahat kısıtlamalarına yol açabileceği ve bunun yakıt talebindeki büyümede ivme kaybettireceği endişeleriyle ikinci günde de düşüş kaydetti. Dün brent petrol %1.97 kayıpla $74.68, ABD ham petrolü %1.53 kayıpla $72.91 seviyesinden günü sonlandırdı.
Altın fiyatları, dolardaki güçlü seyrin baskısıyla ve Fed'in para politikasını beklenenden daha erken zamanda sıkılaştıracağı endişeleriyle gerileyerek önceki seansta gördüğü bir haftanın dip seviyesine yakın seyrediyor. Altının spot piyasadaki ons fiyatı dün %0.12 değer kaybederken bugün %0.50 kayıpla $1.769 seviyesinde.
LME bakır son günlerde ABD’deki altyapı harcamalarından destek bulsa da Çin’de talebin yavaşlaması endişeleri ile değer kaybediyor. LME bakır dün günü %0.43 kayıpla sonlandırırken, bugün %1.27 kayıpla $9.275 seviyesinden işlem görüyor.
Bakır fiyatlarındaki düşüşe LME stoklarındaki artış ve Çin’deki talep göstergesi olarak kullanılan Yangshan bakır primindeki düşüş de destek veriyor. LME bakır stokları Mayıs 2020’den bu yana en yüksek seviyelerinde bulunurken Yangshan bakır primi ton başına 26 dolara yükseldi ancak hala Şubat 2016'dan bu yana en düşük seviyelerinde seyrediyor.
LME ring brokerı Marex’e göre ise LME bakırdaki long pozisyonlar üst üste 6.haftada azalmış durumda.
LME bakır için Çarşamba günü Çin'in resmi fabrika faaliyet verileri ve Cuma günkü ABD istihdam verileri kritik öneme sahip.
Ayrıca Reuters’te yer alan bir habere göre Rusya çelik ürünleri, nikel, alüminyum ve bakır için yeni ihracat vergileri hazırlıyor. Haberde vergi oranının %15’ten başlayıp her metal için değişkenlik göstereceği bilgisi yer alıyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta yatırımcıların gözünü ABD Merkez Bankası'nın (FED) para politikası toplantısına çevirmesi ile karışık ve temkinli seyirle başladı. Salı günü ABD üretici enflasyon verisi ile değer kaybeden ABD endeksleri faiz kararı sonrası karışık seyretti ve haftalık bazda Dow Jones %3.45, S&P 500 %1.91 ve Nasdaq %0.28 olmak üzere değer kaybı yaşadı.
FED faiz kararı ve sonrasındaki basın toplantısı sonrası tahvil getirileri ve dolar sert yükseliş kaydetti. FED, toplantı sonucunda oybirliğiyle beklendiği gibi, faizleri %0-0,25 aralığında sabit bırakırken 2023 sonuna kadar iki faiz artışı olabileceğinin sinyalini verdi. Ayrıca ülke ekonomisinin toparlanma hızının, mali desteğin azaltılma sürecini öne çekebileceğinin de sinyali verildi.
Açıklamada aşılama sürecinin COVID-19’un yayılmasını yavaşlattığına, bununla beraber güçlü mali desteğin ekonomik göstergeleri ve istihdamı güçlendirdiğine yer verildi. Pandemiden etkilenen sektörlerin hala zayıf olduğu ancak ilerleme kaydettiği, enflasyondaki yükselişin geçici olduğu öne çıkan ifadeler oldu.
FED'in para politikası kararı ile birlikte yayımladığı tahminler 18 para politikası kurulu üyesinden 13'ünün faizlerde 2023 yılında yükseliş öngördüğüne işaret ederken bu rakam daha önce 6 seviyesindeydi. Üyelerden 7'si ise ilk hamlenin 2022 yılında geleceği kanaatinde.
Bu tahminler bir şeyin kesin gerçekleşeceği anlamına gelmiyor ve genelde oranları tahmin etme başarısını gösteremiyor olsa da ani değişim piyasalarda şok etkisi yarattı.
FED buna ek olarak tahvil alımlarını azaltması konusunun bundan sonraki her toplantıda ele alınabileceğine işaret ederek ve aşılamanın hızlanması nedeniyle salgının yarattığı riskin azalttığını belirterek para politikasında sıkılaşma döneminin yakında başlayacağının başka ipuçlarını da verdi.
FED toplantısının ardından risk iştahının bozulduğu ABD hisse senedi piyasalarında, St. Louis Fed Başkanı James Bullard, yükselen enflasyon ile birlikte 2022'de faiz artışı öngördüğünü söyledi.
Ekonomik veri tarafında ABD'de toptan fiyatlar Mayıs'ta %6.6 ile Kasım 2010'dan bu yana en büyük yükselişi kaydetti. İthalat Fiyat Endeksi %0.8 artış beklentisinin üzerinde, %1.1 artış kaydetti.
Çin’de perakende satışlar yıllık bazda %14 artış beklentisinin altında, %12.4 artarken sanayi üretimi de %9.2 artış beklentisinin altında %8.8 arttı.
Petrol fiyatları pandemi sonrası talep ve kısıtlı üretimin etkisiyle yükseliş kaydetti. Brent petrol haftayı %1.13, ABD ham petrolü ise %1.03 primle sonlandırdı.
LME bakır, geride bıraktığımız haftaya Çin’in emtia fiyatlarındaki yükselişi önlemek için alabileceği önlemlere dair endişelerle başladı. Çin, önceki hafta üretici enflasyonunun 12 yıldan uzun sürenin zirvesine çıkmasıyla emtia fiyatlarının izlenmesi taahhüdünü yinelemişti.
Piyasada Çin’in devlete ait alüminyum, bakır, çinko stoklarını serbest bırakması beklentisi de fiyatlardaki gerilemeleri destekledi.
FED öncesi endişelerle baskı altında olan LME bakır, FED sonrasında ise faiz artırımına yönelik tahminlerini öne sürmesi ve güçlü dolar ile Cuma günü $9.109 seviyesine kadar geriledi ve haftalık bazda %8.46 değer kaybı ile $9.149 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Haftanın ilk işlem günü Dünya borsalarının genelinde alıcılı seyir hakimdi. FED toplantısından çıkan sürpriz faiz artış beklentileri ve Cuma günü St.Louis Fed Başkanı James Bullard tarafında yükselen enflasyon ile birlikte 2022'de faiz artışı öngörülerine rağmen piyasalar toparlandı.
Goldman Sachs yılsonuna kadar 500 milyar dolarlık ek alımın ABD Hisse senetlerine geleceğini belirtti.
S&P 500 %1.4, Nasdaq %0.79 primlendi, Dow Jones endeksi ise günü %1.71 oranında ekside tamamladı. Avrupa’da açılış eksi alanda olurken ABD açılışıyla olumlu hava etkili oldu ve başlıca endeksler %0.23-%1.00 aralığında primli kapanış gerçekleştirdi.
FED'in para politikasında normalleşmeyi ele almaya başlayacağının işaretini vermesi son birkaç aydır finansal piyasaların tetikte olmasına neden olan enflasyonda yaşanan ani artıştan kaynaklanıyor. St. Louis Fed Başkanı James Bullard ve Dallas Fed Başkanı Robert Kaplan da dahil olmak üzere Fed yetkilileri ise dün para politikasında sıkılaşmaya yönelik beklentileri yumuşatmaya çalıştılar.
Dolar son günlerdeki kazanımlarının ardından soluklanırken, Fed'in para politikasında sıkılaşmaya yönelik açıklamalarının ardından işlemciler ipuçları için Fed Başkanı Jerome Powell'ın bugün TSİ ile 2100'da yapacağı açıklamayı takip edecekler.
Geçen hafta sert yükselen dolar endeksi, kazanımlarının bir kısmını dün geri verdi ve günü %0.35 kayıpla sonlandırdı. Dolar endeksi bugün ise %0.14 primle 92.023 seviyesinde bulunurken, dolar karşısında euro %0.12 kayıpla 1.1901, sterlin ise %0.27 kayıpla 1.3891 seviyesinden işlem görüyor.
Petrol fiyatları yatırımcıların dünya genelinde petrol talebinde hızla iyileşme olacağı beklentilerini sürdürmesiyle ve İran petrolüne dair endişelerin azalmasının ardından yükseldi. Brent petrol Nisan 2019'dan beri ilk defa $75 seviyesini gördü.
Altın fiyatları, dolardaki hafif gerilemenin güvenli liman altına olan yönelimi artırmasıyla hafif yükseldi. Altının spot piyasadaki ons fiyatı dün %1.11 değer kazanırken bugün %0.35 kayıpla $1.776 seviyesinde.
LME bakır, Çin'in emtia fiyatlarındaki artışları kontrol etmek için yaptığı hamleler ve ABD Merkez Bankası'nın para politikasını beklenenden daha erken sıkılaştıracağına dair sinyallerin ardından $9.011 ile Nisan ortasından bu yana en düşük seviyesini test etmesinin ardından toparlanarak dün günü %0.34 primle $9.180 seviyesinden sonlandırdı.
LME bakır bugün ise Powell’ın konuşması öncesinde %1.06 primle $9.278 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız haftanın ilk işlem günü Memorial Day sebebiyle ABD ve İngiltere borsaları kapalıydı. JPMorgan Asya hisse senedi stratejisti Mixo Das, Bloomberg TV'de yaptığı açıklamada, "Politika yapıcılar daha yüksek bir enflasyon seviyesi ile birlikte daha yüksek bir volaliteyi benimsemeye hazırlanıyorlar ve bu gerçekleştiğinde enflasyonun yapısal olarak yükseldiğini göreceksiniz" dedi ve "Bunun henüz fiyatlandığını sanmıyorum." diye ekledi.
Yurt dışı endekslerde genel olarak hafta ortasında toparlanma görülse ve borsalar rekor seviyelere yakın işlem görse de, ekonominin koronavirüs salgınından beklenenden daha güçlü şekilde toparlanmasının yüksek enflasyon ve öngörülenden daha erken parasal sıkılaşma anlamına gelebileceği konusunda yatırımcıların endişelenmeye başlamalarıyla hisse senedi piyasasında yılbaşında görülen ivme azalmış durumda.
Fed Bej Kitap’ta yer alan açıklamalara göre ABD ekonomisi Nisan başından Mayıs sonuna kadar önceki döneme kıyasla daha bir miktar daha hızlı bir oranda, ılımlı büyüme kaydetti. Son raporlama döneminden bu yana genel olarak fiyat baskısının attığına değinilirken satış fiyatları orta derecede arttı, girdi maliyetleri daha hızlı artış gösterdi.
Bir diğer önemli gelişme ise ABD Başkanı Biden’ın iki partili bir altyapı paketini finanse etmenin bir yolu olarak Cumhuriyetçilere ABD şirketlerine minimum %15 vergi koyma teklif etmesi oldu.
Haftanın son işlem gününde ise ABD tarım dışı istihdam verisi piyasalara yön verdi. ABD'de tarım dışı istihdam artışı Mayıs'ta 559.000 ile beklentilerin altında kaldı. Reuters anketine katılan ekonomistler tarım dışı istihdamın Mayıs ayında 650.000 yükselmesini bekliyorlardı. Verinin beklentilerin altında açıklanması ekonominin fazla ısındığı ve para politikasında erkenden sıkılaşmaya gidilmesi gerekeceği endişelerini yatıştırdı.
Avrupa Birliği ise koronavirüs krizinden kaynaklanan şokun ardından ihtiyaç duyulan fonları toplamaya ve 27 üyesinin ekonomilerini güçlendirmeye hazır. Birlik, ekonomik toparlanmayı güçlendirmek için Temmuz ayında 750 milyar euro’luk bir mali teşvik paketini devreye almayı planlıyor.
Ekonomik veri tarafında ise ABD ISM imalat PMI Mayıs ayı verileri 61.1 ile beklentilerin üzerinde geldi. Buna ek olarak ABD’de özel sektör istihdam değişimi 978 bin ile 650 bin beklentisinin çok üzerinde, haftalık işsizlik başvuruları 385 bin ile bir önceki açıklama olan 406 binin altında ve ISM Hizmet verileri 64 olarak açıklandı.
Avrupa Bölgesi için Mayıs ayı imalat PMI verisi 62.8’den 63.1’e revize edildi.
Hizmet PMI verileri Euro Bölgesi için 55.2 ve ABD’de beklenti olan 70.1’in üstünde 70.4 açıklanarak dikkat çekti.
Çin’de ise Mayıs ayı imalat PMI verisi beklenti olan 51.1’in altında 51 olarak açıklanırken hizmet PMI verisi 55.1 beklentisinin üstünde 55.2 olarak açıklanarak dikkat çekti. Caixin imalat PMI verisi ise 51.9 beklentisi üzerinde 52 olarak bildirildi.
Dolar haftaya güçsüz başlangıç yaparken açıklanan özel sektör istihdam verisinin yatırımcıların gözünü ABD ekonomisindeki toparlanmaya ve para politikasında sıkılaşmaya gidilmesi ihtimaline çevirmesiyle Perşembe günü toparlandı. Ancak Cuma günü beklenenden düşük gelen istihdam verilerinin etkisiyle, dolar tüm G10 para birimleri karşısında değer kaybetti ve haftayı, haftalık bazda %0.12 primle 90.136 seviyesinden sonlandırdı.
Petrol fiyatları, OPEC’in toplantısında Haziran'da ve Temmuz'da petrol arz kesintilerinin kademeli olarak azaltılması planına bağlı kalmasıyla ve özellikle ABD, Avrupa ve Çin'de petrol talebinin artacağı beklentileri ile yükseliş kaydetti. Brent petrol haftalık bazda %3.25, ABD ham petrolü ise %4.35 değer kazandı.
Altın hafta içerisinde dolardaki yükseliş ve tahvil getirilerinin artmasına paralel olarak, Cuma günkü %1’lik primine rağmen haftalık bazda %0.67 değer kaybetti.
LME bakır 4 gün işlem gördüğü haftaya $10.310 seviyesinden başlarken, Cuma gününe kadar Çin'de düşük talep beklentileri ve değer kazanan dolar sebebi ile değer kaybı yaşadı. Hafta içerisinde 28 Nisan’dan bu yana en düşük seviyesi olan $9.762 seviyesini test eden LME bakır, beklenti altı gelen tarım dışı istihdam verisinin ardından Cuma gününü primli sonlandırsa da haftalık bazda %3.06 değer kaybederek $9.960 seviyesinden kapanış yaptı.
Yeni haftanın ilk işlem gününde ise ABD hisse senedi piyasalarında karışık bir seyir görüldü. Teknoloji şirketlerinin ağırlıkta olduğu Nasdaq endeksi, Dow Jones ve S&P 500 endekslerinden pozitif ayrıştı ve günü %0.49 oranında artıda tamamladı. Dow Jones endeksi %0,36 değer kaybederken, S&P 500 ise günü yatay negatif sonlandırdı.
Hafta sonunda G7 ülkelerinin şirketlere yönelik ortak vergi düzenlemesi tutumunun ve Janet Yellen’ın yorumlarının piyasalar üzerindeki etkisi yatırımcılar tarafından bugün takip edildi. G-7 ülkeleri, dünyanın dört bir yanındaki şirketleri karlar üzerinden minimum %15 vergi ödemeye çağıran bir ABD önerisini destekledi. Reformlar sonuçlandırılırsa, en az %10 kar marjı olan dünyanın en büyük şirketlerini etkileyecek.
Yatırımcılar Perşembe günü açıklanacak Avrupa Merkez Bankası (ECB) para politikası kararlarını ve aynı gün açıklanacak ABD tüketici fiyat endeksini bekliyorlar. Asya'da ise Çarşamba günü Çin enflasyon verisi yayımlanacak.
Dolar, geçen hafta açıklanan ABD Mayıs tarım dışı istihdam verisinin beklentilerin altında gelmesi sonrasında Fed’in canlandırma desteğini erkenden azaltmaya başlayacağı konusunda kaygıların yatışmasıyla düşerken, yatırımcılarsa bu haftaki ABD Mayıs enflasyon verisine odaklandılar.
Dolar endeksi dünkü %0.21 kaybının ardından geçen ay gördüğü 4.5 aylık dip seviyesi olan 89.533 seviyesinin üzerinde ve 90.085 seviyesinde işlem görüyor.
Çin'in bakır ithalatının Mayıs ayında bir önceki aya göre %8 düşmesi ile oluşan talep endişesi ve ABD'deki para politikalarının sıkılaşacağı korkuları LME bakır üzerinde baskı yarattı. LME bakır dün günü %0.10 kayıpla $9.950 seviyesinden sonlandırırken bugün %0.87 kayıpla $9.863 seviyesinden işlem görüyor.
Çin’de talep göstergesi olarak algılanan Yangshan bakır primi ise Şubat 2016'dan bu yana en düşük seviyesi civarında seyrederek ton başına $28 seviyelerinde seyrediyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geçtiğimiz haftanın ilk işlem gününde ABD piyasaları enflasyon kaygılarının ABD Merkez Bankası (Fed) Guvernörü Brainard, Bullard ve Atlanta Fed Başkanı Bostic’in kısa süreli fiyat artışlarının geçici olduğunu açıklamasıyla hafiflemesi ile çok hızlı bir toparlama yaşadı. Brainard uzun vadeli enflasyon hedefini baskılayacak ölçüde bir artış olursa gerekli adımları atacak araçların olduğunu ve enflasyonu hedefe tekrar yönlendirebileceklerini açıkladı.
Sonrasında ise Fed Başkan Yardımcısı Richard Clarida, Fed'in enflasyondaki yükselişi sınırlayabileceğini ve ülkede "yumuşak inişi" yani ekonomik toparlanmayı riske atmadan fiyatlardaki artışın azalmasını sağlayabileceğini söyledi. Clarida'nın açıklamaları aynı zamanda Fed'in tutumunda değişime de işaret etti.
Fed Başkanı Jerome Powell bir ay önce para politikasında değişikliğe gitmeyi konuşmanın henüz zamanının gelmediğini söylemişti ancak sonraki açıklamalar ile yetkililer ekonomiye desteği çekmeyi görüşmeye daha yakın olduklarını belirtiyorlar.
Diğer yandan ABD’de aşı faaliyetlerin hızla yürütülmesiyle yetişkinlerin yarıdan fazlasının aşılanması ve ekonomik verilerinin beklentiden iyi gelmeye devam etmesi risk iştahına destek veriyor.
Ekonomik veri açıklamalarında ABD tarafında haftalık işsizlik maaşı başvurularında 425K beklentisine karşılık 406K başvuru yapıldığı görüldü, devam eden başvurular ise beklentinin altında 3.642 Milyon seviyesinde açıklandı. ABD haftalık işsizlik maaş başvuruları 2020 Mart ortasından beri en düşük seviyesini görürken, şirketler ekonominin yeniden açılmasıyla artan talebi karşılayabilmek için çalışan bulmaya çalışıyorlar.
ABD birinci çeyrek büyüme rakamı revizyonunda GDP aşağı yönlü revize edilirken, enflasyon endeksi %4.1’den %4.3’e revize edildi. ABD'de yayımlanan diğer verilere göre kapsamlı yardım paketinden destek bulan ekonomik büyüme ilk çeyrekte yıllık bazda %6.4 artış kaydetti.
ABD'deki tüketici fiyatları Nisan ayında güçlü bir ivmeyle 1992 yılından beri olan en büyük yıllık artışını göstererek Fed'in %2'lik enflasyon hedefini aştı. Gıda ve enerji gibi fiyatları oynak kalemlerin hariç tutulduğu kişisel tüketim harcamaları (PCE) fiyat endeksi bir yıl öncesine kıyasla %3.1 yükseldi, piyasaların bu veriyle ilgili beklentileri %2.9'luk artıştı.
Hazine Bakanı Yellen enflasyonun geçici olmasını beklediklerine bir kez daha vurgu yaparken, fiyatların sene sonuna kadar yüksek kalmasını beklediklerini belirtti. Bu gelişmelere ek olarak Fed Dallas Başkanı Robert Kaplan Fed'in ekonomiye desteğini azaltması yönünde daha önce belirttiği görüşleri tekrarladı. Kaplan Fed'in aylık 120 milyar dolar olan tahvil alımlarının azaltılmasının konuşulmaya başlamasını istedi.
Diğer yandan Başkan Joe Biden, önümüzdeki mali yılda 6 trilyon dolardan fazla harcama yaparak federal hükümetin boyutunu ve kapsamını genişletme hedeflerini ayrıntılarıyla anlatan ilk tam bütçe teklifini yayınladı.
Haftanın son işlem gününde ise toparlanma sinyalini veren ekonomik verilerin enflasyon endişelerine ağır basması sonucu ABD endeksleri rekor seviyelere yaklaştı ve haftalık bazda Dow Jones %0.94, S&P 500 %1.16, Nasdaq ise %2.06 primli kapanış gerçekleştirdi.
Yükselişlerin sınırlı kalmasına sebep olan enflasyon ise hem yatırımcılar hem de ekonomistler için tartışmalı bir konu oldu; bazıları fiyat artışlarının geçici olduğunu savunurken ve bazıları uzun vadede artan maliyetlerden endişe duymaya devam etti.
Hafta başında gerileyerek Ocak ayından beri en düşük seviyelerini test eden dolar endeksi ekonomik verilerin desteği ile toparlanarak 90.031 seviyesinden yatay kapanış gerçekleştirdi.
Euro dolara paralel olarak hafif primle 1.2189 seviyesinden haftayı kapatırken, sterlin %0.28 değer kazanarak 1.4187 ile kapanış yaptı.
Petrol fiyatlarında küresel yakıt talebinde üçüncü çeyrekte güçlü toparlanma olacağı beklentileri ve ABD verilerinden destek bulurken, İran petrolünün piyasaya geri dönüşünün oluşturacağı etkilere dair endişelerin azalması ile de yükseldi ve haftalık bazda brent petrolde %4.80, ABD ham petrolünde %4.94 primlenme görüldü.
Altın fiyatları, zayıf dolardan ve Fed yetkililerinin düşük faiz oranlarını sürdüreceği açıklamalarının ardından yükseliş gösterdi. Altının spot piyasadaki ons fiyatı haftalık bazda %1.19 değer kazanarak $1.903 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
LME bakır ise haftaya $9.900 seviyesinden başladıktan sonra Çin’in emtia piyasalarında yer alan şirketler arasında tekelleşme, stoklama ve spekülasyon yapanlara ciddi yaptırımlar uygulayacağı haberleri ile baskı altına girse de, dolardaki kayıp ve Şili’deki işçi grevi ve Biden’ın bütçe planı iyimserliği ile haftayı %3.77 primle $10.275 seviyesinden sonlandırdı.
Haftanın ilk iş gününde Memorial Day sebebiyle ABD ve İngiltere borsaları günü kapalı geçirirken vadeli işlemler erken kapanış yaptı. Yatırımcılar endeksleri yukarı taşıyacak yeni katalizörler beklerken, ABD vadelileri Pazartesi günü Avrupa hisseleri ile birlikte düşüş yaşadı.
JPMorgan Asya hisse senedi stratejisti Mixo Das, Bloomberg TV'de yaptığı açıklamada, "Politika yapıcılar daha yüksek bir enflasyon seviyesi ile birlikte daha yüksek bir volaliteyi benimsemeye hazırlanıyorlar ve bu gerçekleştiğinde enflasyonun yapısal olarak yükseldiğini göreceksiniz" dedi ve "Bunun henüz fiyatlandığını sanmıyorum." diye ekledi.
Ekonomik veri takviminde ise Çin Mayıs ayı imalat PMI verisi beklenti olan 51.1’in altında 51 olarak açıklanırken hizmet PMI verisi 55.1 beklentisinin üstünde 55.2 olarak açıklanarak dikkat çekti. Caixin imalat PMI verisi ise 51.9 beklentisi üzerinde 52 olarak bildirildi.
Dünya ekonomisindeki toparlanma ekonominin tüm kesimlerine eşit yayılmıyor. Ekonomiler ihracatın canlanmasından güç buluyor olsa da bazı kesimler yeni yasaklar nedeniyle halen baskı altında.
Dolar yatırımcıların Fed politikalarında yakın zamanda bir normalleşme yaşanabileceğini düşünmeleriyle Cuma günü açıklanacak tarım dışı istihdam verisi öncesinde akranları karşısında son ayların en düşük seviyesine geriledi. Dolar endeksi bugün %0.18 değer kaybederken 89.871 seviyesine geriledi.
Fed yetkilileri fiyatlar üzerinde oluşan baskıların geçici olduğunu ve koronavirüs yardımlarının bir süre daha yürürlükte kalacağını açıklasalar da yatırımcılar ekonominin salgının etkilerinden güçlü toparlanmasının Fed'in elini zorlayacağını düşünüyorlar.
Petrol fiyatları dünyanın en büyük petrol tüketicisi ABD'de yazın talebin artacağına yönelik beklentilerin güçlenmesiyle yükselirken brent 71 dolar seviyesini aştı. Brent petrol %2.63 primli olarak $71.14, ABD ham petrolü %3.47 primli olarak $68.65 seviyesinde.
Altın fiyatları dolardaki düşüş ve ABD'de oluşan enflasyon baskısından güç bularak son beş ayın en yüksek seviyesine yükseldi. Altının spot piyasadaki ons fiyatı $1.908 seviyesinde yatay.
LME bakır ise dünkü tatilin ardından yeni haftaya $10.310 seviyesinden başlangıç yaparken, küresel talepteki toparlanma, Şili'deki grev nedeniyle oluşan arz endişeleri ile bugün $10.352 seviyesine kadar yükseldi. Dolardaki değer kaybı ile Çin ve Avrupa’da açıklanan PMI verileri ile de destek bulan LME bakır sonra gerileyerek ve %0.38 kayıpla $10.230 seviyesinde işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta piyasaların enflasyon beklentileri ve Asya’dan pandemiye dair gelen olumsuz sinyaller ile negatif kapanışlar yapması ile başladı. Hong Kong, Singapur’u yüksek riskli bölge ilan ederken, bu ülkeden gelenlere 21 gün karantina uygulanacağını duyurdu.
IMF ise Cuma günü, dünya nüfusunun en az %40'ının yılsonuna kadar aşılanması çağrısında bulundu. Kurum, ortaya konması gereken çaba ile küresel ekonomi için $9 trilyonluk getiri sağlayabileceğini söyleyerek, koronavirüs aşılarının daha hızlı bir şekilde yaygınlaştırılması için $50 milyar harcanmasını istiyor.
FED toplantı tutanakları olarak öne çıkarken, Nisan ayı toplantısında üyelerin çoğunluğu ABD ekonomisindeki toparlanmaya yönelik temkinli ancak olumlu görüş ortaya koydu. Fed'in 27-28 Nisan'da yaptığı para politikası toplantısının yayımlanan tutanaklarında birkaç politika yapıcı, ABD ekonomik toparlanmasının ivme kazanmaya devam etmesi durumunda, varlık alımlarının hızının azaltılmasının görüşmenin "bir noktada" uygun olacağını söyledi.
Fed Başkanı Jerome Powell'ın geçen ayki toplantıdan hemen sonra, para politikasında herhangi bir değişikliği görüşmeye başlamak için henüz zamanın gelmediğini söylediği göz önünde alındığında, bu tutanaklar yatırımcıları şaşırttı.
Toplantının ardından açıklanan tarım dışı istihdam verisi beklentilerin çok altında kalarak istihdam piyasasının Nisan ayında Fed'in öngördüğü doğrulta ilerlemediğine işaret etmiş olsa da analistler varlık alımlarının azaltılacağına yönelik ipuçlarının artmasını ve alımların Aralık'ta azaltılmasını bekliyorlar.
Haftanın son işlem gününde ise ABD ve Avrupa’nın açıkladığı kuvvetli hizmet ve imalat PMI verilerine paralel dünya hisse senedi piyasalarının genelinde alıcılı bir gün geride bırakıldı.
ABD endeksleri haftalık bazda Dow Jones %0.51, S&P 500 %0.43 değer kaybı ile, Nasdaq ise %0.31 primli kapanışlar gerçekleştirdi.
Ekonomik veri tarafında ABD haftalık işsizlik başvuruları 450 bin beklentisine karşın 444 bin artış olarak açıklandı. İmalat ve hizmet verileri beklentilerin üzerinde sırasıyla 61.5 ve 70.1 seviyelerinde gerçekleşti.
AB bölgesini kapsayan PMI verileri ise beklentilerin üzerinde sırasıyla 62.8 ve 55.1 seviyelerinde gerçekleşti. Euro Bölgesi revize Nisan ayı enflasyon rakamları önceki veriye paralel gerçekleşti ve tüketici enflasyonun yıllık bazda %1.6 oranında artışa işaret etti.
Çin Nisan ayı perakende satışlar yıllık bazda %25 artış beklentisine karşılık %17.7 artış gösterdi, sanayi üretimi verisi de nisan ayı için yıllık bazda beklentinin hafif altında %9.8 artış gösterdi.
Dolar tutanaklar sonrası Fed'in ekonomiye verdiği desteği azaltacağına yönelik endişelerinin yatışmasıyla birlikte haftayı %0.34 kayıpla 90.017 seviyesinden kapattı. Dolar karşısında euro haftayı %0.32, sterlin ise %0.36 primli sonlandırdı.
Petrol fiyatları, Asya'daki yakıt talebinin artan COVID-19 vakalarıyla ve yeni kısıtlamalarla zayıflayacağı endişeleri, ABD petrol stoklarındaki yükseliş il değer kaybetti. Petrol fiyatlarında düşüşü destekleyen diğer unsur ise İran ve nükleer anlaşmaya taraf diğer ülkelerin görüşmelerinde ilerleme kaydetmelerinin ardından İran'ın piyasaya ekstra ham petrol sağlayacağı beklentisiyle oldu. Haftalık bazda brent petrol %3.30, Amerikan ham petrolü ise %2.74 değer kaybetti.
Altın zayıf seyreden dolar ve artan ABD’de artan enflasyon baskısından destek bularak %2.07 değer kazandı.
LME bakır ise Şili’deki grev tehdidi ve Çin'in zayıf fabrika verilerini telafi edeceği beklentileri ile desteklenirken Çin'in emtia fiyatlarındaki "mantıksız" artışları azaltmak için hem arz hem de talep tarafının yönetimini güçlendirmeyi planladığı haberi ile değer kaybetti.
Haftaya $10.273 seviyesinden açılış gerçekleştiren LME bakır, $10.525 seviyesine kadar yükselse de haber akışı ile haftalık bazda %3.25 değer kaybetti ve $9.901 seviyesinden haftayı sonlandırdı.
Yeni haftanın ilk günü ABD piyasaları, enflasyon kaygılarının, FED Guvernörü Brainard, Bullard ve Atlanta FED Başkanı Bostic in kısa süreli fiyat artışlarının geçici olduğunu açıklamasıyla hafiflemesi ile çok hızlı bir toparlama yaşadı. Brainard uzun vadeli enflasyon hedefini baskılayacak ölçüde bir artış olursa gerekli adımları atacak araçların olduğunu ve enflasyonu hedefe tekrar yönlendirebileceklerini açıkladı.
Endekslerde teknoloji ağırlıklı yükseliş devam ederken Dow Jones %0.54, S&P 500 endeksi %0.99, Nasdaq %1.41 primli kapanış gerçekleştirdi. Başlıca Avrupa hisse senedi piyasaları da primlenerek günü sonlandırdı.
Asya borsaları Wall Street'i takip ederek haftanın ikinci gününe yükselişle başlarken yatırımcıların enflasyon nedeniyle faizlerin artacağına ilişkin endişelerinin zayıflamasıyla dolar son dört ayın en düşük seviyesine yakın seyrediyor.
Dolar, Fed yetkililerinin faizlerin sabit tutulacağına yönelik açıklamalarının yatırımcıların enflasyon nedeniyle faizlerin artacağına yönelik endişelerini bastırmasıyla son dönemlerde seyrettiği aralığın en düşük seviyesinde.
Dünya genelinde pandemiden toparlanma devam ederken ABD'de faizlerin düşük olmasından dolayı paranın dışarıya kaçacağını düşünen yatırımcılar dolar pozisyonlarını hızla satıyorlar.
Nisan ayında enflasyonda yaşanan artışın Fed'in para politikasına yönelik şüphelere yol açmasının ardından yatırımcılar dolar pozisyonlarında artışa gitme konusunda son derece temkinli davransalar da Fed'in dün gece yaptığı açıklamalar içlerini rahatlatmış gibi gözüküyor.
Dolar endeksi ise dünkü %0.19’luk gerilemenin ardından bugün %0.23 kayıpla 89.633 seviyesinde bulunuyor. Euro 1.2254 seviyesinde %0.32 primli, sterlin ise 1.4153 seviyesinde yatay işlem görüyor.
Altın fiyatları Fed açıklamasının yatırımcıları yatıştırmasıyla risk iştahının güçlenmesinden dolayı düşüş kaydetti. Dün günü yatay kapatan spot altın, bu sabah %0.14 kayıpla $1.878 seviyesinde bulunuyor.
Dün %0.83 primle $9.983 seviyesinden kapanış gerçekleştiren LME bakır ise dolardaki kayıpla desteklenerek bu sabah tekrardan $10.000 seviyesi üzerine tırmanarak $10.086’ya kadar yükseldi. LME bakır ilerleyen saatlerde gerileyerek ve %0.66 kayıpla $9.917 seviyesinden işlem görüyor.
LME bakır fiyatlarını baskılayan unsur olarak ise Çin’in emtia piyasalarında yer alan şirketler arasında tekelleşme, stoklama ve spekülasyon yapanlara ciddi yaptırımlar uygulayacağı haberleri öne çıkıyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta enflasyon beklentilerinin yeniden güç kazanması ile teknoloji hisselerindeki satış ile başladı. Emtia endekslerindeki yeni zirveler, 5 yıllık enflasyon swaplarında Ocak 2018’den bu yana en yüksek seviyelerin görülmesi, Comex Bakır opsiyonlarındaki hareketliliğin yukarı yönlü hareketin devamına ilişkin kuvvetlendirdiği beklentiler, büyüme hisselerini olumsuz etkiledi.
ABD'deki fiyat artışlarının erken faiz artışlarına yol açıp açmayacağı endişeleri değerlendirilirken, hafta başında yatırımcılar ABD'de açıklanacak enflasyon verisine odaklandı. Ayrıca bazı başlıca ekonomilerde koronavirüsün neden olduğu risklerin azalmasına merkez bankalarının nasıl tepki verebileceğini değerlendirmek için Fed yetkililerinin yapacağı konuşmalar takip edildi.
Ancak enflasyon verisinin beklentilerin oldukça üzerinde (Beklenti:%0.2 Gerçekleşen %0.8) gelmesinin ardından, enflasyon ile mücadele amacı ile FED’in faiz artırma ihtimali değerlendirilirken endekslerdeki satış baskısı derinleşti. Enflasyonun olumsuz yan etkisine dair endişelerin önüne geçen bir ekonomik toparlanmanın faydalarına odaklanan piyasalar 11 hafta içindeki en büyük düşüş sonrasında kayıplarının bir kısmını geri alarak haftayı sonlandırdı.
Haftalık bazda Dow Jones %1.14, S&P 500 %3.66, Nasdaq ise %2.34 değer kaybı ile kapanış gerçekleştirdi.
Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester, FED politikasının şu anda iyi bir noktada olduğunu söyledi ve beklentinin altında gelen veriler ile birlikte ekonominin yeniden açılırken volalitenin yüksek olacağı konusunda uyardı.
Ayrıca Nisan ayında, aylık bazda %0.3 artması beklenen ÜFE %0.6 artarken çekirdek veri %0.4 artış beklentisinin üzerinde, %0.7 artış gösterdi. Yıllık bazda, %5.8 artması beklenen veri %6.2 artarken çekirdek ÜFE %3.8 beklentisinin üzerinde %4.1 arttı. Nisan ayı sanayi üretimi ise %0.7 ile %0.9 beklentisinin altında açıklandı.
Diğer yandan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi danışma paneli Çarşamba günü Pfizer ve BioNTech'in Covid-19 aşısının 12-15 yaş arası çocuklar için genişletilmiş kullanımını onaylayarak ABD genelinde aşıların kullanımın önünü açtı.
Çin’de açıklanan verilere göre tüketici enflasyonu Nisan ayında yıllık bazda %0,9 ile %1 beklentisinin altında artış kaydetti. Aynı dönemde üretici enflasyonunda yıllık bazda artış hızı ise %6,8 oldu.
Geçen hafta beklentilerin üzerinde açıklanan ABD enflasyon verisinin ardından dolarda primlenme görülse de, Fed'in faizleri düşük tutacağını beklentileriyle kazanımlarını azalttı ve haftayı %0.10 ile yatay artı sonlandırdı. Dolar karşısında euro ise haftayı yatay kapatırken sterlin %0.89 değer kazandı.
Petrol ise dolardaki kayıp ile desteklenirken, haftalık bazda brent petrol %0.63, Amerikan ham petrolü ise %0.72 primlendi.
LME bakır ise geride bıraktığımız haftaya $10.478 seviyesinden başlarken, ilk işlem gününde$10.747 seviyesine kadar yükselerek rekorunu tazeledi. Ardından gelen kar realizasyonu satışları ve Çin’deki talebe dair düşüş beklentisi ile gerileyerek haftayı $10.233 seviyesinde %0.94 kayıpla sonlandırdı.
Yeni hafta ise Asya borsalarının, Çin'de sanayi üretimindeki artışla desteklenerek yükselişi ile başladı. Ancak Çin'de perakende satışlar Nisan'da bir önce yılın aynı ayına göre %24.8 artış beklentilerinin altında kalarak %17.7 yükseldi. Sanayi üretimi ise %9.8 ile beklentilere paralel artış kaydetti.
ABD endekslerindeki düşüş ise Pazartesi gününün ardından dün de devam etti. Dow Jones %0.78, S&P500 %0.85, Nasdaq endeksi ise %0.56 değer kaybetti.
Avrupa endeksleri ise dün günü karışık sonlandırırken, Asya tarafında bugün satıcılı seyir hakim oldu.
Dolar, Asya'da koronavirüs kısıtlamalarıyla ilgili endişelerin yeniden artmasından destek bulsa da Fed’in faizleri düşük tutması yatırımcılarda dolarında değer kaybı beklentisi yaratıyor.Dolar endeksi dün %0.46 değer kaybederek 90.000 seviyesinin altına gerilerken bugün 89.860 seviyesinde hafif primli ancak son 3 ayın en düşük seviyelerinde bulunuyor. Dolar karşısında euro 1.2220, sterlin ise 1.4185 ile yatay. Yatırımcılar bu akşam açıklanacak Fed tutanakları yakından takip edecekler.
LME bakır ise yeni haftaya Şili’de iki madendeki işçilerin şirketten gelen sözleşme teklifini reddetmesi ve grev tehdidinin başlamasıyla artmasıyla yükselişle başladı. Reuters’te yer alan haberde BHP'nin Şili'deki Escondida ve Spence madenlerinde işçileri temsil eden bir sendikanın, şirketin sözleşme teklifini reddettiğini ve iki bakır yatağında grev riskini artırdığı belirtildi.
Dün de günü %0.47 primli sonlandıran LME bakır, bugün artan enflasyon endişeleri ve bir Glencore yetkilisinin Reuters’e verdiği demeçte Demokratik Kongo Cumhuriyeti-Mutanda madenindeki faaliyetlerini yeniden başlatmayı planladığını ifade etmesi ile %2.17 gerileyerek $10.190 seviyelerinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız haftaya baz metallerde yaşanan ralli damga vurdu. Haftanın ilk işlem gününde kapalı olan LME bakır, Cuma günü 2011 yılında gördüğü zirve olan $10.190 seviyesini kırdı. Bakır haftayı %6.15 primle $10.412 seviyesinden kapattı.
Global ekonomik iyileşmeye dair artan umutlar, güçlü talep ve zayıf dolar bakırı destekledi. Sert yükselişte üreticilerin, yeni yatırımlar için daha yüksek fiyatlara ihtiyaç olduğunu, aksi durumda önümüzdeki yıllarda bakır sıkışıklığının söz konusu olacağı yönündeki söylemleri etkili oldu. Diğer taraftan Şili’de ardarda 10. ayda da bakır üretimi düşüş kaydetti.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen Salı günü yaptığı bir konuşmada faiz oranlarında artışa gidilmesinin ekonominin fazla ısınmasını engellemek için gerekebileceğini söyledi. Yellen daha sonra geri adım atarak enflasyona dair bir problem görmediğini belirtse de faizlerin bir noktada yükselmek zorunda kalacağını yatırımcılara hatırlatmış oldu. Yellen’ın açıklamaları teknoloji hisseleri öncülüğünde ABD endekslerine satış getirdi.
Tatilin ardından Perşembe günü yeniden işlem görmeye başlayan Çin endeksleri, Cuma günü açıklanan ülkenin ihracat büyümesinde beklenmedik bir toparlanma gösteren verilere rağmen haftayı ekside kapattı. Çin’de ihracat Nisan ayında geçen yılın aynı dönemine göre %32.3 büyüme kaydetti, beklenti %24.1 idi.
Haftanın en önemli verisi Cuma günü TSİ 15:30’da açıklanan ABD tarımdışı istihdam verisi idi. ABD'de tarım dışı istihdam artışı Nisan'da 266.000 ile beklentilerin altında artarak Mart ayındaki 770.000'lik istihdam artışının da gerisinde kaldı. İşsizlik oranı %6.1’e çıktı. Reuters anketine katılan ekonomistler tarım dışı istihdam artışının Nisan'da 978.000 olmasını bekliyorlardı.
ABD borsasının S&P 500 ve Dow Jones endeksleri, ABD tarım dışı istihdamının beklentilerin altında gelmesinin Fed'in büyük canlandırma programını daraltacağıyla ilgili kaygıları hafifletmesiyle rekor seviyelere çıktı. ABD tarım dışı istihdamdaki beklentilerin altındaki artış hisse senedi piyasasını yukarı çekse de dolar ve ABD Hazine tahvil getirileri üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturdu.
Zayıf tarım dışı istihdam verisi, varlık alımının azaltılacağı endişesini azaltarak dünya borsalarında yeni bir alım dalgasını tetikledi. Piyasalar küresel büyümenin canlanmasına rağmen enflasyon tehdidinin sınırlı olduğu bir dünyayı satın aldı.
Dolar endeksi Cuma günü 90.191 seviyesine kadar geriledi.
Hafta başında Euro Bölgesi’nde açıklana pozitif verilerden destek bulan euro, hafta sonuna doğru dolarda kayıpların hızlanmasıyla haftayı dolar karşısında 1.2163 seviyesinden kapattı.
Fed’in varlık alımlarını azaltmakta ve faiz artırmakta aceleci davranmayacağı bu senaryo riskli varlıkları destekledi. LME bakır artan talebin ve sıkışık arzın etkisiyle yeni haftanın ilk işlem gününde $10.747,5’e yükselerek rekor tazeledi.
Yeni haftada enflasyon beklentilerinin yeniden güç kazanması ile hisse senedi piyasalarında satışlar görüldü. İşlem hacimleri isedün hem Avrupa hem de ABD’de 30 günlük ortalamanın yaklaşık %20 - %30 oranında üzerinde gerçekleşti.
Haftaya düşüşle başlayan ve gün içerisinde %2’yi aşan değer kaybıyla Nasdaq ABD’de düşüşe öncülük etse de endeks seans içerisinde toparlanarak %0,09 düşüşle yatay kapandı. S&P 500 % %0,87 düşüşle günü 4152,10 puan seviyesinde tamamladı. Dow Jones ise bölge endekslerinden negatif ayrıştı ve gün %1,36 düşüşle tamamladı.
Çin’de dün açıklanan verilere göre tüketici enflasyonu Nisan ayında yıllık bazda %0,9 ile %1 beklentisinin altında artış kaydetti. Aynı dönemde üretici enflasyonunda yıllık bazda artış hızı ise %6,8 oldu.
Asya borsaları, emtia fiyatlarındaki yükseliş ve ABD'deki artan enflasyon baskısının, faiz artışlarının daha erken yapılmasına ve tahvil getirilerinin yükselmesine yol açabileceği endişeleriyle art arda ikinci günde düşüş kaydetti. Japonya dışındaki Asya-Pasifik borsalarını izleyen MSCI endeksi dün %1.6 düşüşle 24 Mart'tan bu yana en büyük günlük düşüşünü kaydettikten sonra bugün %0.5 ekside seyretti. Japonya'nın Nikkei endeksi ilk işlemlerdeki kazanımlarını geri vererek %0.4 ekside bulunuyor.
Ancak analistler, gevşek para politikası ve mali destekler yerinde durduğu sürece hisse senedi piyasasındaki satışların geçici olduğunu düşünüyorlar.
ABD'de bugün TSİ 1530'da açıklanacak yıllık enflasyonun sert artış göstermesi bekleniyor. ABD'de enflasyonun aylık bazda %0.2, yıllık bazda ise %3.6 artış kaydetmesi bekleniyor.
Enflasyonda daha fazla artış kaydedilmesi, Fed'in faiz artışlarını öne çekmesi için baskı yaratabilir. Ancak para piyasaları, Fed yetkililerinin para politikasında sabırlı olunacağına dair sözleriyle rahatlarken, dolar emtia ihraç eden ülkelerin para birimlerindeki kazanımlar nedeniyle değer kaybetmişti.
Euro/usd paritesi bu sabah 1.2130 seviyesinde; gbp/usd paritesi ise 1,4130 seviyesinde yer alıyor. Dolar endeksi bu sabah 90.365'ten işlem görüyor ancak hala 89.677 ve 89.206 olan temel destek seviyesinin sadece biraz üzerinde tutunabiliyor.
LME bakır dün $10.302’ye kadar gerilese de kapanışı $10.556 seviyesinden yaptı. Yatırımcıların hızla yükselen maliyetler ve emtia fiyatlarındaki artışlar nedeniyle enflasyon riskinden korunmak için emtia satın almasıyla bakır hafta başında gördüğü rekor seviyeye doğru yaklaştı. LME bakır bu sabah $10.620’ye kadar yükseldikten sonra $10.580’den işlem görmeye devam ediyor.
İndir
