Bültenler

DEĞERLENDİRME - BEKLENTİLER

Aralık ayına Kasım’a göre % 2,1 oranında değer kazanmış olarak başlayan bakır, geçtiğimiz haftaki ilk rekorunu Salı günü 9.065 $/ton seviyesine ulaşarak kırdı. Yine aynı gün Amerika Merkez Başkanı Ben Bernanke’nin, artan işsizlikle beraber gerekli olursa tahvil alımını büyütebileceklerini ve mevcut büyüme hızı ile 5 yıl içerisinde işsizlik oranını düşürebileceklerini belirten açıklamaları, piyasalara moral verdi. Gelişmelerin ardından EUR/USD paritesi artışa geçerken; altın ise, Asya seansında 1.429 $/ons ile rekor kırdı.

Geçtiğimiz hafta Beyaz Saray’da Obama tarafından önerilen Bush dönemi vergi indirimlerinin süresinin iki yıl daha uzatılması konusu, Başkan Obama’nın Cumhuriyetçilerle anlaşmasının ardından ABD endekslerinin değer kazanmasını sağladı. ABD hazine tahvili getirilerinde gerçekleşen artış ve vergi indirimi konusunda sağlanan bu anlaşmanın, ABD' nin büyümesine katkı sağlayacağı beklentisinden destek alan dolar, diğer para birimleri karşısında değer kazandı. Bu gelişme, bakırın 8.717 $/tona kadar gevşemesine neden olsa da; teknik alımlar ile bakır, hafta sonuna doğru tekrar yükseldi ve Perşembe günü 9.091 $/ton ile yeni rekoruna sahip oldu.

Uzun zamandır faiz arttıracağı söylentileri ile piyasada tedirginlik yaratan Çin cephesinde ise, Cuma sabahı açıklanan dış ticaret dengesi rakamı ve bankaların zorunlu karşılık oranlarının tekrar arttırılması, hafta sonu açıklanacak enflasyon oranı verisi öncesinde faiz artışı söylentilerinin azalmasını sağladı. Hafta genelinde konsolide bir seyir izleyen bakır da, haftayı 9.000 $/ton seviyesinin üzerinde kapattı ve haftalık ortalamada % 5 değer kazandı.

Küresel piyasalar yeni haftaya, Çin’de hafta sonu açıklanan yüksek enflasyon verisine sınırlı bir tepkiyle olumlu yönde başladı. Bunda, Çin’in politika faizlerinde hızlı ve şok bir değişikliğe gitmemesinin yanı sıra, yoğun haftalık gündeme yönelik olumlu beklentilerin de etkisi oldu. Metal uzmanlarının, eğer Çin’in faiz artırımına gitmemesi durumunda yeni rekorları görebileceğimizi belirten açıklamaları ise gerçek oldu ve 3 aylık bakır, bu haftanın ilk işlem gününü yükseliş ile
9.240 $/ton rekor seviyeden kapatırken; ikinci işlem gününde de 9.266 $/tona ulaştı.

Veri olarak zengin olan bu haftada gözler bugün yapılacak olan FED toplantısının sonuçlarında olacak. FED’ in faiz toplantısında, piyasaya ek likidite desteğinin devam edeceği ve ekonomik koşulların gerektirmesi durumunda bu imkânın artırılabileceği beklentisini destekler açıklamalarda bulunması bekleniyor. Olumlu olarak açıklanması beklenen diğer ABD verileri ve Çin’in emtialara olan talep artışı gibi nedenler, bakırın konsolide olarak yükselişinin devam etmesini ve yeni rekorların oluşmasını sağlayacaktır.
 

Geçtiğimiz haftaya Avrupa Birliği’nin İrlanda için hazırladığı kurtarma planının detaylarının belirlenmesi ile başlayan küresel piyasalarda, haftanın ilk iş gününde sorunlu ülkeler sınıfına İrlanda’dan sonra Portekiz, İspanya, Belçika hatta İtalya’nın bile girebileceği korkusuyla zayıflama yönünde hareket oluştu. Euro’nun kan kaybetmesi ile birlikte EUR/USD paritesi 1,2966 seviyelerine kadar geriledi. Haftaya, Asya piyasalarındaki alımlarla birlikte 8.360 $/ton seviyelerine kadar yükselerek başlayan bakır ise; gün içerisinde 8.410 $/ton seviyesine kadar yükseldi.

Salı günü ABD cephesinde olumlu açıklanan tüketici güven ve imalat sektörü verileri, ABD ve Asya piyasalarını toparladı. Ancak, Avrupa Bölgesi’nin sorunlu ülkelerinden birisi olan Portekiz’in kredi notunun negatif yönde izlemeye alınması, piyasada yaşanan olumlu havanın kaybolmasına neden oldu. Bu dalgalı piyasalarda bakır, düşük olan EUR/USD paritesine rağmen tutunmaya çalışarak 8.338–8.550 $/ton arasında hareketli bir gün geçirdi. Haftanın son işlem gününden önce piyasalar, yatırımcıların Avrupa Merkez Bankası’nın Euro bölgesi borç krizi karşısında, henüz resmi olarak açıklanmamış bazı önlemleri aylık toplantısında kararlaştırabileceği söylentileri üzerine yoğunlaşmaları ile yatay seyretmeyi tercih etti. Bakır ise; Avrupa Merkez Bankası Başkanı Jean- Claude Trichet’in açıklamalarına, ABD piyasalarındaki yükseliş ve Asya piyasalarındaki alımlar da eklenince 8.750 $/ton’a yükseldi.

Veri ve önemli açıklamaların zengin olduğu geçtiğimiz hafta; Çin ve Avrupa bölgesinden gelen güçlü imalat endeksleri, ABD ekonomisinden ADP tarım dışı istihdam verisi, ISM ve tüketici güveni endekslerine ait rakamlar, piyasaların veri duyarlılığını artırdı. ABD’de sorunlu sektörlerden olan inşaat sektöründe harcamaların azalış beklentisine karşın ciddi bir artış göstermesi, riskli varlıklara yönelimi yeniden gündeme getirdi. Veriler ve açıklamaların ardından piyasalarda; özellikle EUR/USD paritesi basta olmak üzere küresel büyümenin hız kazandığına dair artan işaretler ile emtialarda ciddi hareketlenmeler oluştu.

Haftanın son işlem gününde; Avrupa Merkez Bankası’nın tahvil alım miktarının artırılması gibi yeni önlem kararı almamasına karşın, standart olmayan kriz önlemlerine devam etmesi risk iştahını destekleyen diğer önemli bir etken oldu. ABD borsaları, geçtiğimiz haftanın son iş gününde açıklanan zayıf istihdam verisinden etkilenmediği gibi, yükselişin devam edebileceği işaretini de vererek son bir ayın en iyi haftalık kapanışını gerçekleştirdi. Hisse senetleri, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Ben Bernanke'nin özel bir kanalda yaptığı söyleşide açıklanan 600 milyar dolarlık tahvil alımının üzerine çıkılabileceklerinden söz ettiği haberleriyle değer kazandı.

Yükselişini hafta boyunca sürdüren petrol bugün ulaştığı varil başına 90 dolar ile 25 ayın en yüksek seviyesinde işlem görüyor. Altın, Cuma günkü seansta yüzde 2'ye yakın değer kazandıktan sonra hafif değer kaybetti ise de; yeni haftanın ilk iş gününde yükselişini devam ettirdi ve 1.429 $/ons ile yeni rekoruna ulaştı. Uzmanlar, ABD ekonomisinde yavaşlama yönünde bir gelişme veya Kore'de gerginliğin artması halinde altının alımlarla desteklenerek yükselebileceğini belirtiyorlar.

Ulaştığı 8.469,89 $/ton Kasım ayı fiyat ortalaması ile bir önceki aya oranla % 2,1 değer kazanan bakır ise, 01 Aralık’tan bu yana 8.360 $/ton’dan 8.850 $/ton’a kadar tırmandı ve bugün kazanımlarını daha da genişleterek cash bazda 9.065 $/ton’a ulaşıp rekor kırdı. Çin’in faiz arttırma tehlikesine karşılık 2011 yılı için beklenen fiziksel arz eksikliği problemi, bakır fiyatını destekleyen en önemli unsur oldu. Faiz artırma kararı alınmadığı sürece yükseliş beklentilerini koruyan metal uzmanları, en büyük metal tüketicisi olan Çin’de Cuma sabahı açıklanacak ithalat-ihracat verilerinin, olumlu gelmesi halinde fiyatları yeni rekorlara taşıyabileceğini vurguluyorlar.
 

Geçtiğimiz haftaya Güney-Kuzey Kore arasında yaşanan gerginlik ve Avrupa piyasalarında oluşan İrlanda dedikoduları ile 8.210 $/ton seviyelerinden başlayan bakır, haftanın ilk iş gününde 8.516 $/ton değerine ulaşmasına rağmen; Euro’daki belirsizlik sebebiyle düşüşe uğrayan EUR/USD paritesi doğrultusunda 8.050 $/ton’ a kadar geriledi. Önceki hafta 1,3673 seviyelerinde seyreden EUR/USD paritesinde, İrlanda'daki siyasi belirsizlik ve diğer Avrupa bölgesi ülkelerine ilişkin endişelerle hızlı düşüşler yaşandı. Hafta ortasında EUR/USD paritesi, son iki ayın en düşük seviyesi olan 1,32’ye kadar geriledi.

Şükran günü nedeniyle geçtiğimiz hafta Perşembe günü kapalı olan Amerika piyasalarında, veriler bir önceki hafta Çarşamba günü açıklandı. ABD borsaları, yatırımcıların küresel sorunları bir kenara bırakıp istihdam pazarındaki iyileşmeyi ve tüketicilerin yeni yıl alışverişi öncesinde harcama yapmaya hazır olduklarını gösteren bu olumlu ekonomik verilere odaklanmalarıyla yükseldi. Güçlü Amerikan ekonomik verilerine daha fazla duyarlı olan ham petrol fiyatları da 83–84 $/varil bandına yükselişini devam ettirdi. Altın fiyatları 1.370 $/ons seviyesinde, LME bakır ise 8.150–8.350 $/ton dar bandında hareket etti. Haftanın sonuna doğru Amerika piyasalarının Şükran günü nedeniyle kapalı olması, tüm sermaye piyasalarında düşük işlem hacminin oluşmasına neden oldu. Avrupa borsaları, bu düşük işlem hacminde yükseldi. Asya borsalarında ise; yatırımcıların yılsonu yaklaşırken kar satışları isteği ile düşüş yaşandı.

Doların değerlenmesi ile Avrupa Finans Bakanları’nın Pazar günü düzenledikleri İrlanda’yı kurtarma toplantısı, piyasalar için aşırı öneme sahip oldu. Toplantı sonucunda İrlanda için yapılacak olan 85 milyon Euro’luk yardımın, 67,5 milyar Euro’su AB ve IMF tarafından, geri kalan 17,5 milyar Euro’sunun ise kendi emeklilik fonundan karşılanmasına karar verildi. Ancak bu karara rağmen, piyasalarda Euro değer kaybetmeye devam etti. Fransa hükümet sözcüsünün Euro’nun değer kaybını engelleyeceklerini ve piyasaların Euro’yu rehin almasına izin vermeyeceklerini açıklamasına rağmen; EUR/USD paritesi bu haftanın ikinci işlem gününde 1,30 seviyesinin aşağısına kadar geriledi. Bakır ise, haftaya Asya piyasalarındaki alımlarla birlikte 8.350 $/ton seviyelerine kadar yükselerek başladı ise de; gün içerisinde EUR/USD paritesine bağlı olarak düşüş yaşadı. 8.150–8.350 $/ton bandında hareket etmeye devam eden bakır, bu seviyeleri kırması halinde aşağıda 8.050 $/ton destek ve yukarıda da 8.492 $/ton direnç noktalarını test edebilir.

Piyasaların AB borç sorunu endişesini yatıştıracak gelişmelerden ikna olmamaları, yatırımcıların risk iştahının azalmasına ve diğer ekonomik verilerden gelen toparlanma sinyallerine daha temkinli yaklaşılmasına neden oluyor. Ancak Avrupa ülkelerinden gelecek haberlere odaklanan piyasalar için, yine de Cuma günü açıklanacak ABD istihdam verisi önemli olacak.
 

İki hafta önce beklentilerden oldukça iyi açıklanan ABD istihdam verisi ile 45.haftaya başlayan piyasalar, ilk işlem gününde yatırımcıları cesaretlendi ve risk iştahındaki artış, rekor kıran altın ile birlikte bakır fiyatını da destekledi. Çin, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin buluştuğu G–20 zirvesi öncesinde ABD' nin piyasalara akıtacağı paranın dünyanın başka yerlerinde varlık fiyatlarını şişirdiği uyarısında bulunarak, Washington yönetimi üzerindeki baskıyı artırdı. Çin merkez bankasının başkan yardımcısı Ma Delun, FED' in yeni alım programının, küresel çapta büyümeye denge getirme çabalarını baltalayabileceğini ifade etmesi piyasalarda tedirgin bir hava oluşmasına neden oldu ve G-20’nin önemini daha da arttırdı. Hafta başında altının 1.408 $/ons’luk rekoruyla başlayan piyasalarda, bakır 8.875 $/ton seviyelerinde işlem görmeye başladı. Aynı şekilde ABD ekonomisinden son dönemde gelen toparlanma sinyallerinin devam ediyor olması da, küresel ekonomik görünümü olumlu etkilerken; diğer taraftan tekrar canlanma riski gösteren AB borç sorununun risk iştahında yarattığı tereddüt, tüm hafta boyunca etkisini hissettirdi.

Asya'da Japonya'nın Nikkei endeksi Haziran'dan bu yana en yüksek seviyeye çıkarken; Çin'de açıklanan enflasyon verisinin ardından emtia fiyatları da yükseldi. Hafta ortasını 8.750 $/ton seviyesinden işlem gören bakır, yılın zirvesi olan 8.966 $/tona ulaştı. Haftanın son gününde ise; Asya borsalarındaki işlemcilerin hafta sonuna girilirken bu haftaki kazanımlar için kâr satışına yönelmesi, İrlanda'nın da Yunanistan gibi yardıma ihtiyaç duyabileceği endişeleri ve Çin’in daha fazla faiz artırımına gideceği söylentileri piyasaların düşmesine neden oldu ve bir sonraki hafta için düşüş sinyalini verdi.

Geçtiğimiz haftaya ise piyasalarda yaşanan hızlı düşüşler damgasını vurdu. Beş haftalık yükselişe sahip olan ABD borsalarında, Çin'de faiz oranlarının artmasına ilişkin tehdidin yatırımcıları kâr satışına ve hisse pozisyonlarını yeniden değerlendirmeye yöneltmesi ve yatırımcıların Çin'de kredilerin daralmasının emtiaya talebi azaltacağından endişe etmesine bağlı olarak keskin düşüş gerçekleşti. Çin’in faiz artırımı endişesi ve İrlanda ekonomisinde yaşanan belirsizlik ile 8.692 $/ton’dan 7.920 $/ton’a kadar düşen bakır, 4 iş günü içerisinde % 12’den fazla (1.000 $/ton) değer kaybetmiş oldu. AB kaynakları haftanın son gününde yaptıkları açıklama ile İrlanda'ya zor durumdaki bankalarla ilgili sıkıntıları aşabilmesi için bir finansal yardım planının açıklanacağını belirttiler. Bu açıklamaların ardından piyasalarda sakinleşme yaşandı ve bakır tekrar % 6 oranında yükselerek haftayı 8.420 usd/ton’dan kapattı.

Bu hafta ise Avrupa Birliği ile Uluslararası Para Fonu (IMF) yetkilileri, İrlanda'ya destek olacak üç yıllık bir kurtarma paketinin ayrıntıları üzerinde dün görüşmelere başladılar. Ancak İrlanda’ya yönelik yardım paketinin detaylarının oluşmaya başlamasıyla bu haftaya olumlu bir başlangıç yapan küresel piyasalar bu tutumunu devam ettiremedi. İrlanda’da yaşanan sorunların diğer sorunlu AB ülkelerine sıçramasına dair endişeler ana baskı unsuru oldu.

AB problemlerinden sonra Çin’in zayıf ithalat-ihracat verileri de haftanın ilk gününde 8.400 $/ton seviyelerinden işlem görmeye başlayan bakırın, aşağı çekilmesi için yeterli oldu. İlk işlem gününde 8.200 $/tona kadar gerileyen bakır, ikinci gün sabahında Çin piyasasındaki değer kaybını da takip ederek 8.050 $/ton desteğini test etti. 1,35 seviyesinin altına gerileyen EUR/USD paritesi, yatırımcıları satış yapmaya zorlarken; bakır 8.150–8.200 $/ton aralığında tutunmaya çalışıyor.
 

ABD ara seçimleri, merkez bankaları toplantıları ve kritik ekonomik veriler gibi yoğun bir gündemi olan küresel piyasalar, geçtiğimiz haftayı risk iştahını koruyarak geçirdi. Obama hükümeti ara seçimlerden, beklendiği gibi Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu Cumhuriyetçilere kaptırarak çıkarken; Senato’da daha düşük oranlı da olsa ağırlığını korumayı başardı. Hemen arkasından gelen FED başta olmak üzere merkez bankalarının faiz toplantıları, seçimlerin piyasalar üzerindeki etkisinin kısa vadede sınırlı kalmasına yol açtı. FED, politika faiz oranlarında beklendiği gibi değişiklik yapmazken; ek tahvil alım miktarını sekiz aylık dönem için 600 milyar dolar olarak açıkladı. Başka bir ifadeyle, planlanan aylık ek likidite miktarı 75 milyar dolar ile beklentilerin alt sınırına yakın kaldı.

Kasım ayının ilk haftasına ABD seçimleri ve yatırımcıların FED’ in tahvil alım kararı öncesinde pozisyon almaktan kaçınmaları ile sakin başlayan küresel piyasalar, FED’ in ekonomiye destek verecek planını açıklamasından bir gün sonra iki yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Dünya borsalarında kaydedilen bu yükseliş ile Lehman Brothers'ın iflasının ardından verilen bütün kayıplar geri kazanılmış oldu. Dolar, FED kararının ardından geldiği düşük seviyelerde duraklasa da; riskli varlıklara duyulan iştahın düşük getirili doların üzerindeki baskıyı devam ettirmesi, metal fiyatlarında hızlı kazanımlar getirdi.

Geçtiğimiz hafta 8.350 $/ton seviyesinden işlem görmeye başlayan LME bakır, yukarıdaki gelişmeler öncesinde Avrupa bölgesinden gelen olumlu verilerin ardından piyasalardaki alım eğiliminin korunması ile güçlü kaldı. Seçimden daha çok ilgisini FED açıklamasına yönlendiren yatırımcılar, FED’ in iki günlük toplantısı sonunda 600 milyar dolarlık tahvil alım programını açıklaması ile tekrar riskli varlıklara yöneldiler. Doların değer kaybı karşısında artışa geçen bakır, ulaştığı 8.770 $/ton ile kriz öncesindeki seviyelerine ulaştı. Aynı hafta Asya borsaları, Haziran 2008'den bu yana görülen en yüksek seviyeye yükselirken; ABD borsaları art arda beşinci haftayı da yükselişle kapattı.

Bu hafta ise, Cuma günkü ABD istihdam verisinin beklentilerden oldukça iyi açıklanması, ilk işlem gününde yatırımcıları cesaretlendirirken; risk iştahındaki artış, rekor kıran altın ile birlikte bakır fiyatını da destekledi. Çin, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin buluşacağı G20 zirvesi öncesinde ABD'nin piyasalara akıttığı paranın dünyanın başka yerlerinde varlık fiyatlarını şişirdiği uyarısında bulunarak Washington yönetimi üzerindeki baskıyı artırdı. Çin merkez bankasının başkan yardımcısı Ma Delun, FED' in yeni alım programının, küresel çapta büyümeye denge getirme çabalarını baltalayabileceğini ifade etti. Bu çerçevede, 11–12 Kasım’da yapılacak ve uluslararası kur politikaları ve FED’ in son kararının etkilerine odaklanması beklenen G–20 zirvesinden gelen tepkiler oldukça önemli olacak.

Metallerden ilk işlem gününde 1.408 $/ons ile rekor kıran altın, bugün 1.421 $/ons seviyesine ulaştı. Bakır ise, bugün ulaştığı 8.875 $/ton seviyesi ile tarihi zirvesinin sadece 100 $/ton aşağısından işlem görüyor. Genel beklenti, metallerde yeni rekorların çok yakında görüleceği şeklinde olsa da; İrlanda'nın kötüleşen borç sorunları, küresel ekonominin finansal çalkantılar karşısında ne kadar savunmasız olduğunu hatırlatıyor. Aynı şekilde ABD ekonomisinden son dönemde gelen toparlanma sinyallerinin devam ediyor olması da, küresel ekonomik görünümü olumlu etkilerken; diğer taraftan tekrar canlanma riski gösteren AB borç sorununun risk iştahında tereddüt yarattığı izleniyor.
 

Güney Kore’de düzenlenen ve IMF’nin gelişmekte olan ülkelere daha fazla yetki verilmesi yönünde attığı olumlu adım ile sonuçlanan G20 toplantısının pozitif etkisi ile Ekim ayının son haftasına primli başlayan LME bakır, kur savaşlarındaki gerginliklerin hafifletilmesi ile ilk işlem gününde 150 $/tondan daha fazla değerlenerek 8.550 $/ton seviyesine ulaştı.

Haftanın geri kalanında ise gündem, ABD’den gelecek ekonomik verilerde ve QE2 (quantitative easing - nicel gevşeme) konusunda nasıl bir eğilim içinde olunacağına dair aranan ipuçlarındaydı. Kritik veriler öncesinde temkinli tutum ve FED’ in önümüzdeki dönemde piyasaya enjekte etmesi beklenen miktara yönelik haberlerle, küresel piyasalarda satış eğilimi ağırlıklı bir tutum izlendi. G20 toplantısı sonrasında gerileyen dolar, ABD güven endeksinin beklentilerden daha iyi açıklanmasının ardından tekrar değer kazandı ve metalleri aşağıya çekti. Ayrıca FED’ in QE2 için beklenenden düşük miktarda bir paket açıklayabileceği ihtimali de, yatırımcıların tekrar dolar alımına yönelmesine sebep olan unsurlardan birisiydi.

Wall Street Journal gazetesinde yer alan bir haberde, FED’ in birkaç ay içinde en az 500 milyar dolar hazine tahvili alımını öngören bir program ile şirket ve bireylere sağlanan kredilerde artış sağlanmasının ve yüksek işsizlikle baş etmek için fazla zayıf olduğu belirtilen ekonomik toparlanmanın desteklenmesinin amaçlandığı belirtildi. FED yetkililerinin 2–3 Kasım'daki toplantıda ikinci tur parasal gevşemeyi büyük olasılıkla başlatmaları bekleniyor; ancak olası tahvil alımlarının kapsamı ve hızı konusunda belirsizliklerin de söz konusu olduğu ifade ediliyor.

Bu gelişmeler doğrultusunda bir önceki hafta 8.300 $/ton seviyesine gerileyen bakır, haftanın son işlem gününde Asya piyasasında başlayan ve Londra seansında da devam eden fon satışları ile 8.140 $/tona kadar geriledi. Yatırımcıların FED' in potansiyel tahvil alımlarının büyüklüğü ve süresiyle ilgili beklentilerini küçülttükleri gözlenirken; dolardaki değer artışı devam etti ve bakır haftayı 8.200 $/tondan kapattı. Ekim ayı boyunca güçlü kalmayı başaran bakır, aylık ortalamada 8.292,40 $/ton değerini alırken; bir önceki ay ile karşılaştırıldığında % 7,5 ve bir yıl öncesi ile karşılaştırıldığında da % 31,9 artış gösterdi.

Bu haftaya ise Çin’in güçlü imalat verisi ile yükselerek başlayan bakır, ilk işlem günü sabahında 8.375 $/tona ulaşsa da; günün devamında yatırımcıların ABD seçimleri ve FED QE2 kararı öncesinde pozisyon almaktan kaçınmaları ile sakin seyretti. Yatırımcılar, FED toplantısının ardından Çarşamba günü yapılacak açıklamadan sonra volatilitenin artmasını beklerken; çıkabilecek sürpriz bir sonuca ve yarınki Kongre ara seçimlerine karşı da temkinli davranıyorlar. ABD’de 2012 genel seçimleri öncesinde bugün yapılacak ara seçimlerde, Demokratlar’ın Temsilciler Meclisi ve Senato’daki kontrolünü ne oranda koruyabileceği yakından takip edilecek.

Diğer taraftan analistlerin büyük bölümü FED' in bugün başlayacak iki günlük toplantısı sonunda ekonomiyi canlandırmak amacıyla açıklayacağı varlık alımlarının ayda 100 milyar dolar büyüklüğünde olmasını bekliyor. Tahvil alımlarının tutarının 2011 başlarına kadar ise 500 milyar doları bulabileceği belirtiliyor. Haftanın geri kalanı için ise, Cuma günü açıklanacak ABD istihdam verisi hala önemini koruyor.
 

İki hafta önce son 27 ayın zirvesine çıkarak 8.500 $/ton direncini kırmaya çalışan LME bakır, Çin Merkez Bankası’nın geçtiğimiz hafta açıkladığı sürpriz faiz artırımı ile keskin bir düşüş yaşadı. Dolardaki değer kaybının desteklediği yükseliş trendi, ara ara küçük kar satışları ile kesilse de; Çin’den gelen faiz kararı güne 8.470 $/ton seviyesinden başlayan bakırın, aynı gün içerisinde 8.180 $/tona kadar zayıflamasına neden oldu. Aynı zamanda ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner, doların euro ve yen karşısında daha fazla değer kaybetmesi için bir neden olmadığını ve bu üç para biriminin "genel olarak uygun seviyelerde" bulunduğunu söyledi.

Bakır ile birlikte bütün metallere gelen sert satışların ardından sadece 1 gün sonra ABD Merkez Bankası'nın (Fed) açıkladığı Beige Book raporunda, ABD ekonomisinin son haftalarda zayıf bir büyüme kaydettiği; fiyatları artırmakta güçlük çeken işletmelerin eleman alımı ve yatırım yapmak konusunda isteksiz oldukları ifade edildi. Bu gelişmeden sonra dolar tekrar değer kaybetmeye başlarken; bakır 8.400 $/ton seviyesinin üzerine çıktı.

Geçtiğimiz haftanın son işlem gününde, aynı gün başlayacak kritik G20 toplantısı öncesinde kurlar konusunda uzlaşma sağlanabileceğine yönelik olumlu beklentilerin oluşturduğu iyimser bir hava vardı. ABD borsaları, açıklanan güçlü bilançoların piyasanın yukarı yönlü hareketini sürdürmesine katkıda bulunmasıyla ard arda üçüncü haftayı da yükselişle kapatırken; bakır ise haftalık ortalamada fazla bir değişim yaşamadı.

Güney Kore'de hafta sonunda biten G20 toplantısında gelişmekte olan ülkelere Uluslararası Para Fonu'nda (IMF) daha fazla yetki verilmesi yönünde sağlanan anlaşma, ticaretteki dengesizliklerle ilgili küresel gerginliklerin hafifletilmesi yönünde atılmış bir adım oldu. Ayrıca ülkelerin rekabet güçlerini artırma yarışına girerek kurlarını bireysel olarak yönlendirmeleri yerine, IMF’nin global ekonomiyi yeniden dengeleme ve kur politikalarında iyileştirme çalışmalarında aktif rol oynaması gerektiği konusunda genel bir uzlaşma zemininin sağlandığı görüldü. Seul'de yapılan toplantıda G20 ülkelerinin maliye bakanları sürpriz bir anlaşma sağlayarak Çin, Hindistan, Brezilya ve Türkiye gibi daha az temsil hakkı bulunan gelişmekte olan ülkelerin oylamalardaki gücüyle ilgili önemli bir değişikliğe imza attılar. Bu durumda, kur savaşlarının 11–12 Kasım tarihindeki G20 zirvesine kadar biraz daha arka planda kalması beklenirken; piyasaların ilgisinin ABD ekonomisinden gelecek yeni verilere yönelmesi muhtemel görünüyor. Cuma günkü kapanışta 8.330 $/ton seviyesinde olan bakır, haftanın ilk gününde işlem görmeye başladığı 8.380 $/ton seviyesinden hızlı bir yükseliş ile 8.500 $/ton seviyesine ulaştı. Bu direnci kırmaya başaran bakır, 8.550 $/ton ile 2008 Temmuz ayından beri gördüğü en yüksek noktaya ulaştı.

Piyasaların gözü ilk işlem gününde Fed Başkanı Ben Bernanke'nin Türkiye saati ile 15:30'da yapması beklenen konuşmada ve nicel gevşeme konusunda nasıl bir eğilim içinde olduğuna dair ipuçlarında olacak. Öte yandan yine ABD cephesinden gelecek konut ve büyüme rakamları, piyasaların gidişatı açısından bu hafta önemli olacak. Teknik analize göre; 8.500 $/ton direncini kıran bakırın bir sonraki hedefi 8.650 $/ton olurken; aşağıdaki desteği ise 8.360 $/ton seviyesinde. Kar satışlarına karşı uyaran uzmanlar, ABD’den gelecek olumlu ekonomik verilerin, kısa süreli de olsa dolara değer kazandırabileceğini ve dolayısıyla emtialara kar satışları gelebileceğini belirtiyorlar.
 

Haftaya Amerika ve Japonya piyasalarının kapalı olmasından dolayı düşük işlem hacmi ile başlayan LME’ de, hafta sonu gerçekleştirilen IMF toplantılarında “Kur Savaşını” engelleyici bir kararın çıkmamasından dolayı etkilenen bakırın fiyatı, gerilediği 8.165 $/ton seviyelerinden 8.300 $/ton seviyelerine kadar yükseldi.

Tüm haftanın ana konusu “Kur Savaşları” oldu. Piyasaları rahatlatan beyan ise ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner’dan geldi. Geithner’ın “kur savaşının ABD için risk taşımadığı ve Yuan’ın aşırı değerlenmesinin ABD’yi kötü bir duruma sokmayacağı” biçimindeki açıklamasının ve FED’ in oluşan zayıf ekonomiye her an müdahale sinyalini vermesinin, EUR/USD paritesinin yükselmesine engel olmadığı görüldü. Bakır fiyatlarının ise parite ile paralel seyir izlemesi, genel itibariyle fiyatın artışını devam ettirdi.

Haftanın sonuna doğru JP. Morgan Chase ve General Electric bilançolarının olumlu açıklanması ve ABD haftalık işsizlik başvurularının beklentilerin üzerinde gelmesiyle piyasalar üzerinde oluşacak etki, para piyasalarına gelebilecek müdahale nedeni ile sınırlı kaldı ise de; buna rağmen bakır fiyatlarında hareketlilik oluştu ve hafta sonuna doğru 8360–8490 $/ton fiyat aralığında dalgalanmalara sebep oldu.

Bu haftaya Amerika’daki Eylül ayı endüstri üretim verisinin olumsuz etkisiyle başlayan piyasalarda EUR/USD paritesi, ilk işlem günü içinde en düşük 1,3831 en yüksek 1,4006 seviyelerini gördü ve gün sonu itibariyle açılış seviyesinin üstünde günü kapatmayı başardı. Piyasalarda parasal gevşemenin hız kazanacağı yönündeki beklentiler, hisse senedi ve tahvillere alım getirirken; bakır fiyatı, gün içinde en düşük 8.295 $/ton ve en yüksek 8485 $/ton seviyelerini görerek günü yükseliş ile kapattı. Haftanın ikinci gününde ise, Çin Merkez Bankası’nın beklenmedik faiz artırımı, doların euro karşısında değer kazanmasını sağladı ve metallerde hızlı düşüşler görüldü. Bakır 8.180 $/ton seviyesini gördü.

Piyasalarda gözler, Çarşamba günü açıklanacak ABD Beige book verilerinde ve hafta boyunca gelecek ABD şirket karlarında olacak.
 

Piyasalar tarafından merakla beklenen ABD Eylül ayı istihdam verisi, geçtiğimiz haftanın son işlem gününde beklentilerden daha kötü açıklandı. Piyasaların en hassas noktalarından birisi olan istihdam verisi öncesinde yatırımcılar, büyük pozisyon almaktan kaçınırlarken; veri sonrasında yatırımcıların emtialara yaptıkları alımlar özellikle metal fiyatlarında hızlı artışlara neden oldu.

Haftaya 8.100 $/ton seviyesinden başlayan ve EUR/USD paritesine odaklanan LME bakır, Japonya'nın para politikasını daha da gevşetmesinin ardından ABD Merkez Bankası FED' in de benzer adımlar atabileceği beklentisiyle değer kaybeden doların desteklemesi ile 8.340 $/ton seviyesine kadar yükseldi. FED’ in kabaca para basarak varlık alımı yapma müdahalesine yönelik oluşan beklentiler, doların euro karşısında sekiz ayın en düşük seviyelerine, yen karşısında ise 15 yılın en düşük seviyelerine gerilemesine neden oldu.

Bakır önderliğinde gerçekleşen metallerdeki hızlı fiyat artışının önü, 07 Ekim’deki güçlü kar satışları ile kesildi. Yaklaşık 1,5 saat içerisinde % 2 değer kaybeden bakır, 8.075 $/ton seviyesine kadar gerilemiş olsa da; bir gün sonra açıklanan olumsuz istihdam verisinin FED’ in ekonomiye daha fazla destek sağlaması görüşünü ortaya çıkarması ile tekrar yükselişe geçti ve haftayı da 8.350 $/ton seviyesinde kapattı. Böylece bakır, 25 Ağustos’tan bu yana yaklaşık % 18 (1.300 $/ton) oranında yükselerek son 27 ayın zirvesine ulaşmış oldu.

ABD ve Japonya piyasalarının tatil olduğu bu haftanın ilk gününde, hafta sonu yapılan IMF-Dünya Bankası görüşmelerinden uluslararası kur savaşlarına yönelik somut bir çözümün çıkmamış olmasının da etkisiyle, sakin bir başlangıç yapıldı. ABD borsaları haftanın ilk gününde yılın en düşük işlem hacimli seansı ile yatay kapandı. LME bakır ise, ilk günkü yatay seyrinin ardından dün euronun dolar karşısında son 1 haftanın en zayıf noktasına gelmesi ile gerilediği 8.165 $/ton seviyesinden toplanarak tekrar 8.300 $/tonun üzerine yükseldi. Bu sabah ise, dün gece ABD cephesinde açıklanan pozitif Intel ve Apple bilançolarının desteği ile 8.400 $/tonu aştı.

ABD hükümetinden gelecek ek destek beklentisiyle yükseliş kaydeden borsalar için bu hafta, üçüncü çeyrek bilançoları etkili olacak. Bilanço açıklayacak diğer dev şirketler arasında JP Morgan Chase ve General Electric de yer alıyor. Bakır için ise, 8.040–8.446 $/ton bandı öngörülürken; bu noktaları kırması halinde yeni teknik hedefleri 7.850 $/ton ve 8.650 $/ton olacak.
 

Küresel piyasalar, Eylül ayının son haftasında Avrupa bankacılık sistemine yönelik endişeler ve ekonomik gerçekleşmeler arasında yönünü belirleme çabasına devam ederken; Eylül ayı ile biten üçüncü çeyrek genelinde güçlü bir görünüm çizdi. Geçtiğimiz hafta emtialarda 7 haftanın en yüksek seviyesine yükselen petrolün varil fiyatı, 80 doların üzerinde işlem görürken; 1.320 $/onsun üzerinde her gün yeni bir rekor kıran altın diğer metalleri de yukarıya çekti. EUR/USD paritesi ise, 1,37 seviyesine yükselerek son 5 ayın zirvesine ulaştı.

Avrupa cephesinde İrlanda ve İspanya’nın borç dinamiklerine yönelik endişeler ile geçtiğimiz hafta küresel piyasalarda ara ara kar satışları görülse de; uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’ in, İspanya’nın notu ile ilgili beklenen olumsuz kararını önceden fiyatlayan piyasalar, kredi notu indirimden fazla etkilenmediler. ABD’de ise hafta boyunca açıklanan bazı olumsuz ekonomik veriler, güçlü piyasaları etkileyemezken; olumlu veriler ise piyasalardaki risk iştahını daha da arttırdı.

Eylül ayının son haftasına 7.900 $/ton seviyesinden işlem görerek başlayan LME bakır, haftanın kapanışında özellikle Çin’den gelen güçlü imalat verisinin desteği ile son 2 yılın en yüksek seviyesi olan 8.178 $/tona kadar değer kazandı. Olumlu veriler ile desteklenen bakır, haftalık ortalamada % 3 değer kazanırken; 7.709,30 $/ton değerini alan Eylül ayı ortalaması, bir önceki aya oranla % 6 yükseldi. 2010’un ilk 9 ayındaki ortalama ise, 2009’un aynı dönemi ile karşılaştırıldığında % 54 arttı ve 7.168,67 $/ton değerini aldı.

Bu hafta ekonomilerden gelen ılımlı sinyaller, risk iştahı açısından destekleyici görünürken; Perşembe günü Alcoa ile başlayacak üçüncü çeyrek bilanço sonuçları ile Cuma günü açıklanacak ABD Eylül tarım dışı istihdam verisine göre piyasalar yön çizecek. Bakırda ise, 8.192 $/ton ara direncinin kırılması halinde bir sonraki hedef 8.250–8.300 $/ton aralığı olacak. Uzmanlar, fiyatın aşağıda 7.850 $/ton desteğini kırmaması halinde trendin hala yukarı yönlü olduğunu belirtiyorlar.