Bültenler

Geçtiğimiz haftada bakır, Pazartesi günü İngiltere’de Paskalya tatili olması ve Cuma gününün ise Kraliyet Düğünü nedeniyle tatil olmasından dolayı Londra Metal Borsası’nda sadece 3 gün işlem görebildi. Nisan ayının son günlerinde düşük bir işlem hacmine sahip olan bakır, Nisan ayında bir önceki aya göre % 0,5 değer kaybederek 9.483 $/ton aylık ortalamasına sahip oldu.

Pazartesi günü yalnızca Asya ve ABD borsalarında işlem görerek geçtiğimiz haftaya başlayan bakır, işlem hacminin düşük olmasına rağmen yatay ve aşağı yönlü bir hareket sergiledi. Geçtiğimiz hafta boyunca işlem hacmi yönünden düşük olan bakır, 9.500 $/ton seviyelerinden işlem görmeye başladığı piyasalarda Amerika Merkez Bankası FED’in toplantısı öncesi geriledi ise de; Londra tarafında haftayı konsolide bir şekilde 9.580 $/ton civarında kapattı. Cuma günü Amerika piyasalarında işlem gören bakır, Mart ayından beri gördüğü en düşük değer olan 4,20 $/lb. (9.250 $/ton) seviyelerine kadar geriledi. Geçtiğimiz hafta boyunca piyasalarda dolar, diğer para birimleri karşısında değer kaybederken; altın ise hızlı yükselişlerine devam ederek 1.573 $/ons rekor seviyesinde haftayı kapattı.

Geçtiğimiz hafta boyunca piyasaların odaklandığı nokta, Amerika Merkez Bankası (FED)’nın toplantısı sonrası yapılacak olan açıklamalardı. Bu toplantının notlarında piyasalar için büyük öneme sahip olan yüksek emtia fiyatlarından dolayı oluşan enflasyon baskısının FED tarafından nasıl değerlendirileceği ve uygulanan tahvil alım programının sonlandırılıp sonlandırılmayacağı gibi konuların altının çizilmesi, bu toplantıyı diğerlerinden ayıran özellikti. Toplantı sonucunda; FED, faiz oranını değiştirmeyerek %0.25’te bıraktı. Toplantı tutanaklarında ekonominin ılımlı bir büyüme kaydettiğine, son aylarda enflasyonun yükseldiğine ancak uzun vadeli enflasyon beklentisinin sabit olduğuna değinildi. 600 milyar USD değerindeki tahvil alımı programının önceden planlandığı gibi Haziran ayında sona erdirileceği açıklandı. ABD'deki üç büyük endeksi (Nasdaq, S&P, Dow Jones) enflasyonun büyük ölçüde emtiadaki fiyat baskılarından kaynaklanan geçici bir sorun olduğuna dikkat çeken Bernanke'nin açıklamalarının ardından kazanımlarını artırdı. Nasdaq endeksi 10 yılın en yüksek seviyesini gördü. Asya yatırımcıları da yapılan bu olumlu açıklama ile piyasada alımlara başlayarak borsaları yükseltti. Altın yine rekora koşarken; bakır da ise çok büyük hareketlilik gözlemlenmedi.

İçinde bulunduğumuz haftada Pazartesi günü İngiltere piyasalarının resmi tatilden dolayı kapalı olmasına karşın; Amerika tarafından dünya tarihini etkileyen bir açıklama ile başlayan bakır, doların değerlenmesi ile işlem gördüğü Comex piyasalarında hızlı bir gerileme yaşadı. Obama’nın Usame Bin Ladin’in Amerikan askerleri tarafından öldürüldüğünü açıklaması, Amerika para piyasalarında alımların başlamasına neden oldu. Bakır ise, hızlı bir şekilde değer kaybederek 4,10 $/lb. (9.050 $/ton) seviyelerine kadar geriledi.

Bugün itibari ile geçtiğimiz 3 gün değer kaybı yaşayan bakır, yüksek stok yüzünden Çin'deki talep artışının yavaşladığı ve en büyük bakır tüketicilerinden birisi olan ABD'nin para sıkılaştırma politikasını uzatabileceği ihtimalinin yatırımcılarda yarattığı endişe ile düşüşüne devam ediyor.

Çin’in 2011 yılında 4.kez gerçekleştirdiği 50 baz puanlık zorunlu karşılık artışı ile geçtiğimiz haftaya başlayan piyasalarda bakır, Amerika seansı açılışının hemen öncesinde uluslar arası kredi derecelendirme kuruluşu S&P’ nin Amerika’nın kredi görünümünü negatife çevirmesi ve önümüzdeki aylarda kredi notunun da düşürülebileceğinin sinyalini vermesi ile büyük düşüş yaşadı. Bakır, gerek LME’ de gerekse COMEX’ de S&P’ nin uyarısının ardında yaklaşık % 2,5’lik bir düşüş yaşadı ve geçtiğimiz haftanın en düşük değeri olan 9.207 $/ton’a kadar geriledi. Uyarı sonrasında, ABD borsaları son bir ayın en sert düşüşünü yaşarken; tahvil ve para piyasaları S&P’ nin uyarılarını umursamadı.

Yatırımcıların Avrupa’daki borç krizini daha yakın bir tehlike olarak görmeleri nedeniyle Amerikan doları belli para birimlerine karşı değer kazanmaya başladı. S&P’ nin piyasalara yaşattığı bu şok karşısında hızla değer kaybeden piyasalar, haberin ertesi günü kayıplarını beklenenden iyi açıklanan bilançoların etkisi ile geri alarak; yükseliş trendi içerisine girdi. Bakır da piyasalara paralel olarak yaptığı hareket ve değer yitirmiş olan doların etkisi ile Salı gününden itibaren yükselişe geçerek 9.700 $/ton sınırında haftayı kapattı.

Emtia fiyatlarının yüksekliğinden endişe duyan ülkelerin, Amerika’nın kredi görünümün negatif izlenmeye alınması ile tedirginlikleri arttı. Dolar’ın Euro karşısında değer kaybetmesi ile 1,46 noktasının üzerinde seyreden EUR/USD paritesi, bakırda özellikle teknik olarak beklenen yukarı tepki için fırsat yarattı. Bakırın yanında piyasaların önemle takip ettiği alüminyum da, Çin’in üretimi sınırlayıcı kararları ve EUR/USD paritesinin etkisi ile Ağustos 2008’den bu yana gördüğü en yüksek seviyelere ulaştı. Altın ve petrol sözleşmelerinde ise doların değersizliğinden dolayı yükselişler devam etti ve Paskalya tatili öncesi piyasaların yukarı yönlü hareketine yardımcı oldu. Ayrıca, Cuma günü Avrupa ve Amerika piyasalarının tatili öncesinde Amerika tarafında açıklanan veriler S&P’nin yorumunu yalanlar nitelikte idi. Bekleyen konut satışları, yeni başlayan inşaat ruhsatları ve haftalık işsizlik başvuruları verileri piyasalara güven vermeye yeterli oldu.

İçinde bulunduğumuz haftaya Londra Metal Borsası’nın (LME) İngiltere’deki Paskalya tatilinden dolayı kapalı olmasın ile yalnızca Asya ve ABD borsalarında işlem görerek başlayan bakır, yatay ve aşağı yönlü bir hareket sergiledi. Çarşamba günü sonuçlanacak FED toplantısı öncesinde düşük işlem hacmine sahip olan piyasalarda, FED’ in tahvil alım programına devam edip etmeyeceği soruları emtialarda satış getirdi. Ayrıca Çin’in yüksek enflasyon rakamı ve ülkede uygulanan sıkı para politikası da emtialardaki satışlara neden olarak gösterildi. Bu doğrultuda LME bakır, bu hafta 9.500 $/ton seviyesinin hemen üzerinde işlem görmeye başlasa da; piyasadaki endişeler nedeni ile görülen satışlardan dolayı bu sabah 9.382 $/ton seviyesine kadar geriledikten sonra tekrar toparlandı ve ABD seansı öncesinde 9.500 $/ton seviyesinin üzerinde tutunmaya çalışıyor.

Yüksek öneme sahip verilerin açıklanacağı bu haftada, Çarşamba günü Amerika Merkez Bankası(FED)’in sonuçlandıracağı toplantı ve Perşembe günü açıklanacak Amerika’nın birinci çeyrek büyüme rakamı, geçtiğimiz hafta yaşanan kredi görünümünün negatife çevrilmesinden sonra büyük bir öneme sahip oldu.
 

Geçtiğimiz haftaya EUR/USD paritesinden destek alarak başlayan bakır, 5 haftanın en yüksek noktasına ulaştıktan sonra, yaşanan fon satışları ile birlikte düşüş yaşadı. Piyasaları dalgalandıran olaylarla birlikte, Londra’da 127 $/varil’e ulaşan petrolün rekor fiyatı tüm piyasalarda satışların başlamasında en etkili neden oldu. Goldman Sachs Group’un analist ekibinin, yatırımcılarına yüksek emtia fiyatlarından short pozisyon alarak kar elde etmelerini ve ilerisi için long pozisyon almamalarını önermesinin ardından bakır, geçtiğimiz haftanın ikinci gününde de geriledi. Bakır ile birlikte LME’ de çinko ve kurşun fiyatlarında da düşüş gözlenirken; petrol, aynı gün içerisinde % 3,5 değer kaybetti. Hafta boyunca değer kaybeden piyasalara paralel olarak bakır da bir önceki hafta elde ettiği kazanımları geri vererek bir önceki haftaya göre yaklaşık % 5 değer kaybıyla geçtiğimiz haftayı sonlandırdı.

Çin'de bir araya gelen BRIC ülkeleri liderlerinin rekor seviyeye ulaşan emtia fiyatlarının küresel büyümeyi tehdit ettiğini dile getirmesi ve bununda ülkelerin üzerinde yüksek enflasyon baskısının oluşmasına neden olması, yatırımcıların gözlerini ülkelerin maliye bakanlarının yapacağı açıklamalara yoğunlaştırdı. Özellikle, Çin'in varlık fiyatlarını dengelemek için sıkılaştırıcı önlemlerini artıracağına dair endişelerle Asya seansında başlayan satışlar, LME’ deki bakır fiyatlarının düşüş eğilimini devam ettirdi. Geçtiğimiz haftanın sonuna doğru gelindiğinde, Amerika tarafından açıklanan olumlu tüketici güven endeksi ve Çin’in beklenenden iyi açıklanan büyüme rakamı, ülkelerin enflasyona dair endişelerinden dolayı piyasaların yönünü yukarı çevirmesine yardımcı olmadı. Ham petrolün 109 $/varil’e ulaşan yüksek fiyatının konuşulduğu piyasalarda, altın 1.480 $/ons’un üzerine çıkarak yeni bir rekora imza atmış oldu. Bakır ise; piyasalardaki mevcut endişeler doğrultusunda gerileyerek haftayı 9.400 $/ton seviyesinden kapattı.

İçinde bulunduğumuz haftaya, Çin’in bu yıl 4.kez gerçekleştirdiği 50 baz puanlık zorunlu karşılık artışı ile başlayan piyasalarda bakır, Cuma’ya göre yükselişle başladı ise de; Amerika seansı öncesine kadar yatay bir seyir izledi. Amerika seansları açılışının hemen öncesinde, uluslar arası kredi derecelendirme kuruluşu S&P’nin Amerika’nın kredi görünümünü negatife çevirmesi ve önümüzdeki aylarda kredi notunun da düşürülebileceğinin sinyalini vermesi ile küresel piyasalarda büyük kayıplar yaşandı. Uyarının ardından, ABD borsaları son bir ayın en sert düşüşünü yaşarken; tahvil ve para piyasaları S&P’nin uyarılarını umursamadı. Yatırımcıların Avrupa’daki borç krizini daha yakın bir tehlike olarak görmeleri nedeniyle Amerikan doları belli para birimlerine karşı değer kazanmayı sürdürdü. Bakır, gerek LME’de gerekse COMEX’de uyarının ardında yaklaşık % 2,5’lik bir düşüş yaşadı. Buna karşın, altında ise hızlı alımlar gerçekleşirken; yeni rekoru olan 1.498 $/ons seviyelerine kadar yükseldi.

Haftanın ikinci işlem gününde 9.350–9.230 $/ton bandında hareket eden bakır, açıklanan ve beklentilerden iyi gelen ABD konut verileri ile 9.350 $/ton seviyesinin üzerinde tutunmaya çalıştı. Bugün ise, S&P’nin yarattığı olumsuz hava, beklentilerin üzerinde gelen kar rakamları ile tersine döndü. Primli kapanan Asya piyasalarından sonra aynı trendin Avrupa ve ABD seanslarında da sürmesi ile bakır, 9.500 $/ton seviyesini kırdı. Altın 1503 $/ons ile yeni rekoruna sahip olurken; pozitif bilanço rakamları Paskalya tatili öncesinde piyasalara moral verdi.
 

Japonya’daki deprem nedeniyle yaşanan radyoaktif tehlike, Portekiz’deki yoluna koyulamayan borç krizi, emtia fiyatlarındaki artışlardan dolayı ülkelerdeki enflasyonist baskı gibi konular geçtiğimiz haftanın da önemli gündem maddelerini oluşturdu. Geçtiğimiz haftanın ilk iki işlem gününde Çin piyasalarının tatil olmasından dolayı düşük bir işlem hacmine sahip olan bakır kontratları, geçtiğimiz Salı günü 9.400 $/ton seviyelerinde tutunmaya çalıştı. Çin’in 25 baz puanlık beklenmeyen mevduat faiz artırımı ile birlikte yaşanan kısa düşüş ile birlikte bakır 9.300 $/ton seviyelerine kadar gerilese de; hafta ortasında zayıf doların ve rekor kıran altının desteği ile 9.500 $/ton seviyesini kırarak hafta boyunca yükselişine devam etti.

Hafta ortasına geldiğimizde, Avrupa Merkez Bankası’nın yapacağı toplantı, neticesi bilinmesine rağmen; küresel piyasalar için büyük bir öneme sahipti. Toplantı öncesinde Euro, Japon Yen’i karşısında 11, Amerikan Doları karşısında da 14 ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Toplantı sonrasında Trichet’in gösterge faizini 25 baz puan artırması ve ardından piyasaları rahatlatan açıklamaları, küresel piyasaların rahat bir nefes almasını sağladı. Aynı zamanda, Portekiz’in de ülkede yaşanan gerçekleri kabul ederek yardım talebinde bulunması Avrupa bölgesindeki belirsizliklerin ortadan kalkmasına yardımcı oldu. Yaşanan bu olumlu gelişmeler doğrultusunda bakır, EUR/USD paritesinden destek alarak ve teknik olarak belirtilen direnç noktalarını kırarak hızlı yükselişine devam etti ve haftayı 9.896 $/ton seviyesinden sonlandırdı. Libya’daki olayları neden göstererek yükselişine devam eden ham petrol ise, Amerika piyasalarında 127 $/varil seviyelerine kadar yükselerek haftayı sonlandırdı. Altın, dolardaki düşüş beklentisinin yatırımcıları altına yöneltmesiyle geçtiğimiz hafta başından itibaren her gün yükseliş kaydetti ve haftayı 1.474 $/ons rekor seviyesinden sonlandırdı.

İçinde bulunduğumuz haftanın ilk gününe EUR/USD paritesinden destek almış ve 5 haftanın en yüksek noktası olan 9.898 $/ton seviyesine ulaşmış şekilde başlayan bakırda, fon satışları görüldü. Ham petrolün 127 $/varil’e ulaşan rekor fiyatı tüm piyasalarda satış havasının oluşmasına neden oldu. Pazartesi Uluslar arası Para Fonu (IMF)'nun ABD ve Japonya'nın için 2011 yılı büyüme beklentisini aşağı çekmesi ve dev alüminyum şirketi Alcoa'nın açıkladığı bilançosuna göre satışlarının tahminlerin altında kalması, başta Amerika piyasaları olmak üzere genel anlamda piyasalarda belirsizliğin oluşmasına neden oldu. Dün de Goldman Sachs Group’un analist ekibinin yatırımcılarına yüksek emtia fiyatlarından short pozisyon alarak kar elde etmelerini ve ilerisi için long pozisyon almamalarını önermesinin ardından bakır, haftanın ikinci gününde de geriledi. Bakır ile birlikte LME’ de çinko ve kurşun fiyatlarında da düşüş gözlenirken; petrol % 3,5 değer kaybetti. Bugün ise güne daha pozitif başlayan bakır, ABD seansı öncesinde olumlu gelen perakende satışlar ve JP Morgan bilanço ile 9.600 $/ton seviyesinin üzerinde tutunmaya çalışıyor.

Amerika tarafında gelecek verilerle birlikte bilanço açıklamalarının başladığı bu hafta içerisinde, bakır için global bakır stok miktarları, veriler sonrası doların değeri ve Japonya haberleri büyük bir öneme sahip ve metalin yönünü bulması için büyük en büyük etkenler olarak görülmektedir. Ayrıca Cuma sabahı açıklanacak olan Çin verileri (sanayi üretimi, ÜFE, TÜFE, GSYH, perakende satışlar), enflasyon baskılarını üzerinde hisseden emtialar için önemli olacaktır.
 

Sonuç olarak baktığımızda 2010 yılının son çeyreğine göre bakır, küresel piyasaları derinden etkileyen olaylar sonucunda; ilk çeyrekte LME’ de % 2,9 ve COMEX’ de ise % 3,9 oranında değer kaybetti. 2.çeyrek için pozitif yönlü hareket bekleyen bazı metal analistleri ve tüccarlar; büyük fonların piyasadan çıkması, Çin’in halen 2011 yılı için bakır alımına geçmediği görüşü ve Japonya’nın halen nükleer krizi çözüme ulaştıramamasından dolayı yara sarmaya başlayamaması gibi nedenlerin bakırın yükselişini engellediği düşüncesindeler.
 

Şubat ayını Orta Doğu ve Libya olaylarının izleriyle kapatan piyasalar, geçtiğimiz haftaya yani Mart ayının ilk haftasına da aynı gündem konularının etkisi ile başladılar. Ancak, Kaddafi’nin Libya’da köşeye sıkışması ve Batılı ülkelerin Libya hakkındaki destek verici yorumları, petroldeki sert yükselişi geçtiğimiz hafta için sınırladı. Geçtiğimiz haftanın ilk gününü 9.880 $/ton seviyesinde kapatan bakır ise,  Çin’in olumsuz imalat verisinin ardından Asya seansında yaşadığı hızlı düşüşünü geçen hafta Salı günü geri aldı ve ABD seansı öncesinde 9.940 $/ton seviyesine ulaştı.

Geçtiğimiz hafta özet olarak, küresel piyasalarda yaşanan ve aşırı yoğunlaşan hükümet karşıtı protestolardan dolayı yatırımcıların riskli varlıklardan kaçış neticeleri doğrultusunda emtialarda satış, altında ve petrolde alış oldu. 9.850 $/ton seviyelerinden geçtiğimiz haftaya başlayan bakır, Asya tarafından başlayan satışların etkisi ile yaşanan gerginlikleri de arkasına alarak; hafta içerisinde 9.310 $/ton seviyesine kadar geriledi. Gerginliğin yayılacağı ve petrol arzını sekteye uğratacağı şeklindeki korkuların artması ile ABD borsalarında Ağustos ayından bu yana en kötü günlük düşüş yaşandı ve ham petrolün fiyatı 2-1/2 yılın en yüksek noktası olan 105 $/varile’ e kadar yükseldi. Ayrıca piyasaların bir diğer önemli göstergesi olan EUR/USD paritesi, doların değer kaybetmesi ile 1,3820 seviyelerine kadar yükseldi.

Bir önceki haftada yükselişine hızlı bir şekilde başlayan ve geçtiğimiz haftada yükselişini devam ettiren altın, Libya'daki durumdan kaynaklanan endişelere bağlı olarak elde ettiği kazanımlarla Ağustos'tan bu yana en iyi aylık performansını gösterdi. Buna karşın; bakır geçtiğimiz son bir haftada, Ağustos 2010’dan bu yana gördüğü en hızlı düşüşünü yaşadı. 15.02.2011’de 10.190 $/ton rekor seviyesini gören bakır, bir hafta sonra 24.02.2011 tarihine gelindiğinde 9.310 $/ton ile % 9 yakın bir düşüş yaşamış oldu.

Geçtiğimiz haftanın sonuna doğru gelindiğinde küresel piyasalarda yaşanan satışlar hız kesmeye başladı. ABD tarafından gelen olumlu verilerin piyasaları desteklemesinin ardından, gerek Suudi Arabistan ve gerek ABD’nin Libya’dan kaynaklanabilecek petrol arzı kesintisine karşı üretim artışına gidileceğini açıklaması, küresel piyasaların rahat bir nefes almasına yardımcı oldu ve piyasalarda alımların gelmesi için kapıyı açtı. Bu doğrultuda, yüksek fiyata sahip olan ham petrolün fiyatı 96 $/varil’e, altının fiyatı ise 1.401 $/ons ‘a kadar geriledi. Fonların alışlarını emtialara yönlendirmesi ile yükselişine başlayan bakır, haftanın son gününde % 2,9’luk değer artışı ile 9.775 $/ton seviyesine kadar ulaşarak geçtiğimiz haftayı kapattı.

Şubat ayının son haftasında Orta Doğu ve Libya olaylarıyla çalkalanan piyasalar, bu haftaya da aynı gündem konuları ile başladı; ancak Kaddafi’nin Libya’daki belli bölgelerin kontrolünü kaybetmesi ve Batılı ülkelerin Libya’da muhalefete destek vermesi, petroldeki sert yükselişi sınırladı. Olumsuz açıklanan Japonya sanayi üretimi verisine rağmen; bakır, Asya piyasalarından metallere yönelik gelen alımların ardından Avrupa piyasalarının açılışı ile yükselişine devam etti. İlk işlem gününde Amerika’da açıklanan ve olumlu gelen tüketici gelirleri ve Chicago imalat verileri etkisi ile bakır, içinde bulunduğumuz haftanın ilk gününü 9.880 $/ton seviyesinde kapattı. Bugün ise, Çin’in olumsuz imalat verisinin ardından Asya seansında yaşanan düşüşünü hızlı bir şekilde geri veren bakır, ABD seansı öncesinde 9.940 $/ton seviyesine ulaştı.